ဘယ်သို့ြမင်၍ ဘယ်လိုဆိုေလသည်ကို မသိပါ။ လွယ်လွယ်ေပါ့ေပါ့ေတာ့ မဟုတ်တန်ရာ။ နှစ်များစွာ ကွဲကွာေနသူ မိတ်ေဆွရင်းတစ်ဦး အလည်ေရာက်လာပါသည်။ သူက ထာ၀ရ ဘုရားသခင် ဘာသာ၀င် အမျိုးသမီး ြဖစ်ပါသည်။ ရင်းရင်းနှီးနှီးမို့ အိမ်အတွင်း စာြကည့်ခန်းကို ၀င်ြကည့်ြပီး ေမးခွန်းထုတ်လိုက်သည်မှာ -
“ဘာသာေရးစာေပေတွကို ေရးေနတယ်လို့ ြကားရတယ်။ ဒါေတွ အကုန်ဖတ်နိုင်ရဲ့လား” ဟု စာအုပ်စင်ကို လက်ညိှုးညွှန်၍ စကားဆိုလိုက်ပါ၏။
“ဟုတ်ကဲ့ ...ေလ့လာဖတ်ရှု့ဖို့ စုေဆာင်းရတာမို့ ြကိုးစားဖတ်ရပါတယ်”
“ဘာသာေရး စာအုပ်ေတွ အမျိုးမျိုး များလွန်းလှပါကလား၊ အယူအြမင်ေတွ ကွဲြပား မကုန်ဘူးလား”
သူ့အြမင်ြဖင့် ေမးြခင်းြဖစ်ပါ၏။ သူတို့ ကိုးကွယ်ေသာ ဘာသာများက များေသာအားြဖင့် ကျမ်းစာ တစ်အုပ်တည်းကိုသာ စွဲကိုင်အားြပုြကြခင်းေြကာင့် ြဖစ်တန်ရာပါသည်။
“ေထရ၀ါဒ ဗုဒ္ဓစာေပကျမ်းစာေတွမို့ ဗုဒ္ဓရဲ့တရားအစစ် အမှန်များ ြဖစ်ပါတယ်”
“ဗုဒ္ဓဘာသာမှာ မစစ်မှန်တဲ့ ဘာသာေရးစာေပေတွေကာ ရိှလို့လား” ဟု သူမက ထပ်ဆင့် ေမးလာပါသည်။
“အစစ်ရိှရင် အတုဆိုတာ ရိှလာတတ်တာမို့ မရိှဘူးလို့ မေြပာချင်ပါဘူး၊ ဗုဒ္ဓဘာသာဟာ နှစ်ေပါင်း ၂၅၀၀ ေကျာ် ခရီးအမျိုးမျိုး ြဖစ်သန်းခဲ့ရေတာ့ အေရာအေနှာေတွ၊ အြပုအြပင်ေတွ မကင်းပါဘူး၊ ြကည့်တတ်သူေတွ ြမင်ြကပါတယ်”
မိတ်ေဆွအမျိုးသမီးသည် တစ်စံုတစ်ရာ စဉ်းစားေနရာမှ တည်ြငိမ်စွာြဖင့်ပင် ဆိုလိုက်သည်မှာ-
“ကမ္ဘာမှာ ဘာသာေတွအားလံုးဟာ ေကာင်းြကတာချည်းပါပဲ။ အားလံုး အတူတူ ြဖစ်ြကပါတယ်။ မှန်ကန်တဲ့ မဂ္ဂင်လမ်းနဲ့ ကျင့်ြကံေနြကတာပဲ။ မဟုတ်လား ”
မေမှျာ်လင့်ေသာ ဒီစကားေြကာင့် ကျွန်ေတာ့်မှာ အံ့အားသင့်ရပါြပီ။ ဘယ်လိုလဲ။ ဘာေြကာင့် ဒီစကားကို ဆိုေလသလဲ။ ေြမာင်းသွယ်လိုက်ြခင်းေပေလာ။ ခပ်လွယ်လွယ်နှုတ်ခမ်းလှုပ်ရံုေတာ့ မဟုတ်နိုင်ပါေပ။ “အားလံုးေကာင်းပါသည်” အဆိုကိုမူ လူသားဆိုင်ရာ အဆံုးအမများ၊ လမ်းညွှန်မှုေကာင်းများ ရိှြက၍ လက်သင့်ခံရမည်သာ။ လူမျိုးအသီးသီး၌ ဒါနြပုသူများလည်း ရိှြကပါ၏။ ဤသည်တို့၌ လုပ်ငန်းအသွင်အားြဖင့် အချင်းချင်း တူညီြကေစကာမူ သေဘာအားြဖင့် ြခားနားမှု ရိှြကပါသည်။ “အားလံုး အတူတူချည်း” ဆိုပါလှျင် အဘယ်ေြကာင့် ကမ္ဘာတွင် ဘာသာေတွ ေထွြပားေနြကပါသနည်း။
ယေန့ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံေရးနယ်ပယ်မှာ “တစ်ကမ္ဘာလံုး ေပါင်းစည်းလာမှုြဖစ်စဉ်” (GLOBALISATION) ြဖင့် နိုင်ငံေရး၊ စီးပွားေရး၊ လူမှုေရး၊ ယဉ်ေကျးမှုတို့ကို တစ်ပံုစံတည်း၊ တစ်ထပ်တည်း ေပါင်းစည်းမှု ြဖစ်လာေအာင် စိတ်ြကိုက် လိုသူများက ဖန်တီးြကိုးပမ်းေနချိန်၀ယ် မွန်ြမတ်သည့် ယံုြကည်မှု၊ ဘာသာေရးကိုပင် တစ်ပံုစံ၊ တစ်ထပ်တည်း (GLOBALISATION) အားကျ ေနြပန်သည်လား။ ဘယ်သို့ ဘယ်ပံု ယူချင်၍ ဘယ်ဆီသို့ ဆွဲေခါ်ေနြပီင်္နည်း။ မိတ်ေဆွ အမျိုးသမီးသည် ဗုဒ္ဓ၀ါဒကို မည်မှျနားလည်သည်ေတာ့ မသိပါ။ “သမ္မာမဂ္ဂင်” ေကာင်းေသာလမ်းနှင့် အကျင့်ဟူေသာ သြကားလံုးကို ကမ်းလိုက်ေလြပီ။ တိုးတက်ေနေသာ ဆက်သွယ်မှု နည်းပညာသစ်ေပေလာ ။
လွတ်လပ်စွာ ယံုြကည်ကိုးကွယ်မှုကို တန်ဖိုးထား ြမတ်နိုးေလးစားပါ၏။ ဘာသာေရး လွတ်လပ်ခွင့်သည် လူသားတို့၏ ဘ၀ေပးပိုင်ခွင့်ပင် ြဖစ်ပါ၏။ အရာရာ၌ အြမင်အမျိုးမျိုး ၊ ရှု့ေထာင့်အသွယ်သွယ်ကိုလည်း နားလည်လက်ခံလာပါ၏။ အမှတ်မထင် အေတွ့အြကံုေလးတစ်ခု သတိရေပါ်လာခဲ့ပါြပီ။
ေမာ်ေတာ်ကားေမှာက်၍ ေသသူ၊ ြပင်းထန်စွာ ဒဏ်ရာရသူများ၏ ေသွးသံရဲရဲြကားက တရုတ်ြကီးတစ်ေယာက် အူယား ဖားယား ကုန်းထလာသည်။ သူရင်ပတ်ကို လက်၀ါးနှစ်ဖက်ြဖင့် ဖိ၍ ခါးေကာ့ကာ မအီ မသာ ြဖစ်ေန၏။ ရံှု့မဲ့မဲ့ မျက်နှာ လူေသေလာင်းတစ်ခုကို လက်ညိှုးထိုးြပြပီး “စူက..ေစတာေစ...နာေလာက် မနာဘူး” ဟူေသာ ေညာင်နာနာ အသံြဖင့် ဆိုလိုက်ပံုကို ြကားရသူတို့ ငိုအားသန်ေနချိန်၀ယ် ြပံုးမဲ့မဲ့ေတာ့ ြဖစ်ရပါ၏။ ယခု ကျွန်ေတာ့်မိတ်ေဆွ အမျိုးသမီး၏ ဆန္ဒအသံကို စဉ်းစားရေချြပီ။ သူ့အြမင်ဟုပင် ထင်မိပါ၏။ ြပံုးရပါ၏။
သူ့ကို ေအးေအးေဆးေဆးပင် ရှင်းြပရပါ၏။ အရာရာမှာ တူညီ ထပ်တူကျဖို့ တစ်သားတည်ြဖစ်ဖို့ ဆိုသည်မှာ ဘာမဆို အေြခခံအေြကာင်းေတွ မတူဘဲ ြပုလုပ် မရနိုင်ပါ။ ြတိဂံ၊ စက်၀ုိင်း၊ စတုဂံပံုအမျိုးမျိုးကို တစ်ထပ်တည်း ကျေအာင် မတူညီဘဲ လုပ်မရပါ။ ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်ပင် သတ္တ၀ါေတွ အားလံုးကို ကျွတ်တမ်း၀င်ေအာင် မြပုခဲ့နိုင်သလို ဖန်ဆင်းရှင်ဆိုသည့် ထာ၀ရ ဘုရားသခင်တို့ကလည်း ဖန်ဆင်းခံ လူသားေတွကို အဘယ်ေြကာင့် ဆင်းရဲသူ၊ ချမ်းသာသူ၊ အရုပ်ဆိုးသူ၊ ရုပ်လှသူ၊ အယုတ်၊ အလတ်၊ အြမတ် ကွဲြပားေနေစ ခဲ့ရပါသနည်း၊ အဘယ်ေြကာင့် လူသားအားလံုး တူညီမှုရိ်ှေအာင် ဖန်ဆင်း မေပးသည်ကို ေမးစရာရိှလာေြကာင်း ရှင်းြပရပါသည်။ ကမ္ဘာ့လူသားအားလံုး ဘက်ေပါင်းစံု တစ်ထပ်တည်းကျေအာင် (GLOBALISATION) ဖန်တီး မေပးသင့် ေပဘူးလားဟု ေမးမိပါသည်။
ဆက်လက်၍ ဗုဒ္ဓဘာသာသည် အြခားဘာသာ အချို့ကဲ့သို့ အဂင်္လိပ် ေ၀ါဟာရ “ရီေလးဂျင်း” (RELIGION) ဟု မဆိုနိုင်ေြကာင်း။ ရီေလးဂျင်းဟူသည် ထာ၀ရဘုရားသခင်၊ ထာ၀ရြဗဟ္မာြကီး၊ ထာ၀ရ နတ်ဘုရားြကီးတို့က စြက၀ဠာြကီး တစ်ခုလံုးကို ဖန်ဆင်းေပးထားေသာ ေလာကြကီးတစ်ခုလံုးအား ပိုင်စိုးြကိုးကိုင်ထားေသာ အနန္တတန်ခိုးရှင် အယူကို လက်ခံေသာ ၀ါဒြဖစ်ေလသည်။ (belief is GOD as a Creator and controller of the Universe)။
ဗုဒ္ဓဘာသာသည် သက်ရိှသက်မဲ့ အရာအားလံုးကို မည်သူကမှျ မဖန်ဆင်းပါ။ ဖန်ဆင်းရှင် မရိှပါ။ ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်တို့မှာပင် မည်သည့် တန်ခိုးရှင်ကမှျ ဖန်ဆင်းေပးြခင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ လူသားအေနြဖင့် အမှန်တရားကို ရှာ၍ ကိုယ်တိုင် ကျင့်ြကံအားထုတ်မှုြဖင့်သာ ဘုရားအြဖစ် ေရာက်ေတာ်မူရပါသည်။ ဗုဒ္ဓဘုရားတို့မှာလည်း အြမဲထာ၀ရ တည်ေနြခင်းမျိုး မဟုတ်ပါ။ လူသားများကဲ့သို့ မြမဲေသာ အနိစ္စ တရားကို ဘုရားရှင်များပင် ြကံုြကရပါသည်။ သို့ြဖစ်၍ ဗုဒ္ဓ၀ါဒမှာ “အနတ္တ၀ါဒ”သာ ြဖစ်ပါသည်။ ဤသို့ မြမဲြခင်း သေဘာေြကာင့် ဗုဒ္ဓဘုရားတို့မှာလည်း မအို၊ မနာ၊ မေသ ထာ၀ရ တည်ေနသည့် ဘုရားမဟုတ်၍ “တစ်ဆူတည်း”ေသာ ဘုရား (Mono Theism) မဟုတ်ပါ။ ဗုဒ္ဓဘာသာ၌ ေရှးကလည်း ဘုရား အဆူဆူ များြပားစွာ ပွင့်ခဲ့ေလြပီ။ ေနာင် အနာဂတ်မှာလည်း အဆူဆူေသာ ဘုရားများ ပွင့်ြကေပဦးမည်။ ယခု ေဂါတမ ဘုရားေနာက်တွင် အရိေမတ္တယျဘုရားရှင် ပွင့်ေတာ်မူမည်ဟု ယံုြကည်ြကပါသည်။
“ရီေလးဂျင့်”ဘာသာတို့၌ ဘုရားသခင် မဟာြဗဟ္မာြကီး၊ နတ်ဘုရားြကီးတို့မှာ တစ်ဆူတည်းေသာ ဘုရားများအြဖစ် ေြပာင်းလဲြခင်းမရိှ ၊ ထာ၀ရတည်ေနြကပါသည်။ သို့ြဖစ်၍ ထာ၀ရဘုရားများဟု ဆိုပါသည်။ မြမင်ရသည့် ေကာင်းကင်ဘံု ဘုရားများြဖစ်ြက၍ သက်ရိှသက်မဲ့ အားလံုးကို ဖန်ဆင်းေပးထားသည်။ သတ္တ၀ါ အားလံုးတို့၏ အေကာင်းအဆိုးကို ဘုရားသခင်က တာ၀န်ယူ၍ ဘုရားသခင်၏ အလုိေတာ်အရ ြဖစ်ြကရသည်ဟု ယံုြကည်ြကသည်။ ထာ၀ရ ဘုရားသခင်တို့၏ ၀ါဒမှာ “နိစ္စ၀ါဒ” “အတ္တ၀ါဒ”ဟု ဆိုရပါမည်။
ဗုဒ္ဓဘာသာမှာ ဘုရားရှင်က ဖန်ဆင်းေပးထားြခင်း မဟုတ်၍ တာ၀န်ယူထားြခင်းမျိုးလည်း မဟုတ်ပါ။ ပုဂ္ဂိုလ် သတ္တ၀ါ တစ်ဦးတစ်ေယာက်၏ ေကာင်းမှု၊ ဆိုးမှုသည် ဘုရားရှင်နှင့် မည်သို့မှျ မပတ်သက်ပါ။ သတ္တ၀ါတုိင်းသည် မိမိဘ၀ မိမိချမ်းသာေအာင်၊ ဆင်းရဲေအာင် မိမိဘာသာ ဖန်တီးနိုင်ေသာ ဗိသုကာရှင်များ ြဖစ်ြကပါသည်။ အရာရာမှာ “ဘယ်သူမြပု မိမိမှု” ဆိုသည်မှာ ဗုဒ္ဓ၏ ကမ္မဿတာဉာဏ်အြမင်“ကံ”သည် အေြခခံ ယံုြကည်မှု ြဖစ်ပါသည်။
ကျွန်ေတာ်၏ စကားမဆံုးမီ အမျိုးသမီးက ြကားြဖတ်လိုက်ပါသည်။
“ဒီလိုဆို....... ဗုဒ္ဓက လူသားေတွ ေကာင်းေအာင်၊ ဆိုးေအာင်၊ ြကီးပွားချမ်းသာေအာင် တာ၀န်ယူ ကယ်တင် မေပးနိုင်ဘူးေပါ့”
သူ့အကွက် ၀င်ြပီထင်၍ ေမးခွန်းထုတ်လိုက်ပံု ရပါသည်။
“ဟုတ်ပါတယ်၊ မှန်ပါတယ်”ဟု ချက်ချင်း အေြဖေပးလိုက်ပါ၏။
အမျိုးသမီးက “ဒါြဖင့်ရင်...... အားကိုးရတာ မဟုတ်ဘဲ ဘာေြကာင့် လူေတွက ဘုရားရှင်ကို ကိုးကွယ်ေနြကတာလဲ ”
ဤသည်မှာ ေမးသင့် ေမးထိုက်ေသာ ေမးခွန်းြဖစ်ပါ၏။ အချို့ေသာ မိရိုးဖလာ ဗုဒ္ဓဘာသာ၀င်တို့ပင် အြမင်ရှင်းချင်မှ ရှင်းြကပါမည်။
“ဟုတ်ကဲ့၊ “ကိုးကွယ်”နဲ့ “အားကိုး” နားလည်ဖို့ လိုပါမယ်။ တူသေယာင်ေယာင် ထင်စရာ ြဖစ်ပါတယ်။ “ကိုးကွယ်” ဆိုတာက တစ်ပါးသူရဲ့ ေကျးဇူးဂုဏ်ေတွကို ေအာက်ေမ့ြပီး ြကည်ညိုမှုနဲ့ အရိုအေသ အေလးအြမတ်ြပု ပူေဇာ်ြခင်း ြဖစ်ပါတယ်။ “အားကိုး”ဆိုတာ တစ်စံုတစ်ဦးဆီက တစ်စံုတစ်ရာ ရဖို့၊ လိုချင်လို့၊ ြဖစ်ေစချင်တာ ြဖစ်ဖို့၊ ေမှျာ်မှန်းြခင်း ြဖစ်ပါတယ်။ ဥပမာနဲ့ ေြပာရရင် ပညာသင်ြကားတဲ့အခါမှာ ဆရာ၊ ဆရာမေတွက ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာ သင်ြကားေပးြကပါတယ်။ သွန်သင်ြပသ ဆံုးမတဲ့ ဆရာေတွရဲ့ ဂုဏ်ေကျးဇူးကို ေလးစားြမတ်နိုးြကည်ညိုမှုနဲ့ ပူေဇာ်ြကတာဟာ “ကိုးကွယ်မှု” သေဘာေပါ့။ သင်ြကားေပးတဲ့ ပညာရပ်ေတွကို တကယ် သိနားလည်ဖို့၊ စာေမးပွဲေအာင်ဖို့ဆိုတာ ကိုယ့်ဘာသာ ြကိုးစားအားထုတ်ရတာမို့ မိမိကိုယ်သာ အားကိုးရမှာ ြဖစ်သလို သင်ြကားေပးတဲ့ ပညာရပ်ေတွက မိမိဘ၀အတွက် အကျိုးြဖစ်ထွန်းေစမယ်ဆိုတဲ့ ပညာရဲ့ တန်ဖိုးကိုလဲ အားကိုးရမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ”
“ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်ဟာလဲ ေလာကသားေတွ မသိမြမင်ြကတဲ့ တရားေတာ်ေတွကို ေဟာေြပာြပခဲ့ပါတယ်။ အမှားနဲ့ အမှန်ကို ခွဲြခားြပသခဲ့ပါတယ်၊ မေကာင်းကျိုးကို ြဖစ်ေစတဲ့ အကုသိုလ်အမှားေတွ၊ ေကာင်းကျိုးကို ြဖစ်ေစတဲ့ ကုသိုလ် အမှန်တရားေတွကို ရှင်းလင်း ြပသခဲ့ပါတယ်။ ေလာကီ ြကီးပွားရာ အေြကာင်းတရားေတွကို ေဟာြကားခဲ့သလို ဒုက္ခအေပါင်းမှ လွတ်ေြမာက်ေစနိုင်တဲ့ အမှန်တရားသစ္စာနဲ့ အားထုတ်ရာလမ်းေြကာင်း “မဂ္ဂင်”တရားေတွလဲ ြပခဲ့ပါတယ်။ သံသရာမှာ ေကာင်းေသာဘ၀ကို ေရာက်ေစနိုင်မယ့် လမ်းေကာင်း လမ်းမှန်နဲ့ မေကာင်းေသာ လမ်းဆိုး လမ်းမှားေတွကို ခွဲြခားြပသခဲ့ပါတယ်။”
“ဗုဒ္ဓဘုရားကို ကယ်တင်ရှင်လို့ ဆိုချင်ရင် လမ်းမှား မေရာက်ေအာင်၊ လမ်းမှန်ေရာက်ေအာင် ညွှန်ြကားြပသတဲ့ လမ်းညွှန်ဆရာ ကယ်တင်ရှင်လို့ ဆိ်ုနိုင်ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ၀င်ေတွက ဘုရားရှင်ရဲ့ တရားစစ်၊ တရားမှန်ေတွကို ယံုြကည်စွာနဲ့ ဘုရားရှင်အား အတုမရိှ ေကျးဇူးေတာ်ရှင်အြဖစ် ေအာက်ေမ့ြပီး ဆည်းကပ်ရိှခိုး ပူေဇာ် ကိုးကွယ်ြကြခင်းသာ ြဖစ်ပါတယ်။ တကယ် အားကိုးရမှာက ဗုဒ္ဓရဲ့ “ဓမ္မ”တရားသာ ြဖစ်ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာမှာ ရတနာ သံုးပါးအနက် “ဘုရားရတနာ”နဲ့ ဘုရားသာသန အေမွခံ “သံဃာရတနာ”တို့ဟာ ကိုးကွယ်ရာ၊ ပူေဇာ်ရာသာ ြဖစ်ြပီး “တရားရတနာ”ကေတာ့ ကိုးကွယ် ပူေဇာ်ရာေရာ အားကိုးအားထားရာလဲ ြဖစ်ပါတယ်”
ကျွန်ေတာ် ေခတ္တရပ်နားြပီး ေရေနွးြကမ်းငှဲ့လိုက်စဉ်မှာပင် အမျိုးသမီးက “ဘုရားသခင်ြဖစ်မှသာ ကိုးကွယ်ရာ၊အားကိုးရာ ကုန်ြပီေနာ်” ဟု ေမးလာြပန်ပါသည်။
ကျွန်ေတာ်က “ထာ၀ရ ဘုရားေတွမှာေတာ့ မသိပါဘူး။ ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်မှာေတာ့ အေလးအြမတ် ပူေဇာ်ရာ ရိှပါတယ်။ ဘုရားြဖစ်ေတာ်မူစမှာ “ငါသည် ရိုေသ အေလးအြမတ် ြပုစရာမရိှဘဲ ေနထုိင်ရြခင်းဟာ ဆင်းရဲလှ၏ လို့ ြကံစည်၊ စဉ်းစား၊ ဆင်ြခင်ြကည့်ရာမှ မိမိထက်သာလွန်သည့် ပုဂ္ဂိုလ် မရိှေတာ့တဲ့အတွက် မိမိသိြပီး တရားေတာ်ေတွကိုပဲ ရိုေသေလးစား ြမတ်နိုးပူေဇာ်တဲ့အေနနဲ့ ထပ်တလဲလဲ တရားေတာ်ကို ဆင်ြခင် ေအာက်ေမ့ြပီး ေနခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ တရားေတာ်ကို ပူေဇာ် ကိုးကွယ်ြခင်းပါပဲ”
အမျိုးသမီးသည် တစ်စံုတစ်ရာကို သတိရ စဉ်းစားမိဟန်ြဖင့် အနီးရိှ ဂျာနယ်ကို ဆွဲကိုင် ြဖန့်ြပပါသည်။ ြပီးေတာ့ တစ်ေနရာကို လက်ေထာက်၍ ဖတ်ြပပါသည်။
“ေဟာသည်မှာ နားေထာင်...... ကုိယ်ပိုင် လုပ်ငန်းြကီးေတွ တိုးတက်ေစဖို့၊ ရာထူးေတွ တိုးတက်ေစဖို့၊ စာေမးပွဲေတွ၊ အင်တာဗျူးေတွ ေအာင်ေစဖို့၊ ထူးချွန်ဖို့၊ ေနရာေကာင်းရဖို့၊ ကျန်းမာသန်စွမ်း လိမ္မာကျိုးနွံ ချမ်းသာ ကံေကာင်းမဲ့ သားသမီးေတွ ေမွးဖွားေစဖို့၊ အသက်ေဘး အန္တရာယ် ကင်းေ၀းေစဖို့၊ ေငွ၀င်လာဘ်ရွှင် စီးပွားတက်လာေစဖို့၊ ထီဆုြကီး ေပါက်ေစဖို့၊ နိုင်ငံြခားကို အြမန်သွားရဖို့ ၊ ေရာင်းမေကာင်းတဲ့ ကုန်ေတွ စွံေစဖို့၊ ကံေကာင်းေစဖို့၊ လိုရာ ဆန္ဒ ြပည့်၀ေစဖို့၊ ကံညံ့ရင်လဲ သတိြပုရမယ်၊ ကံ တက်ရင်လဲ သတိြပုရမယ်။ ကံြပင်ေပးမယ်၊ အနာဂတ်ကို ေြကာက်ေနစရာမလို၊ အို....... စံုလို့ ပါပဲ ။ ”
“ေအးဗျာ...... အရာရာမှာ ယံုတတ်သူ၊ ယံုလွယ်သူ၊ ယံုချင်လွန်းသူေတွ ရိှေနတတ်တယ် မဟုတ်လား၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ အမည်ခံေတွေပါ့ဗျာ။ ”
အမျိုးသမီးက “သူတို့က ဗုဒ္ဓဘာသာ၀င်ေတွဆို ဗုဒ္ဓတရားေတာ် သိြကမှာေပါ့။ ကံ ကံ၏ အကျိုးကို ယံုြကည်တယ်ဆို ”
ကျွန်ေတာ့်အား ြပန်ြပီး ေချပပါသည်။ ဒီ ဗုဒ္ဓဘာသာအမည်ခံေတွေြကာင့် ဘာသာြခားတို့ရဲ့ လက်ညိှုးထိုးြခင်းကို ခံေနရပါြပီ။ လက်ညိှုးထိုးမခံရဖို့ ဗုဒ္ဓဘာသာ၀င်ေတွအေနနဲ့ ေထရ၀ါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာစစ်စစ်ကို ကျင့်ြကံ ေနထုိုင်သင့်ပါေြကာင်း။ သို့မဟုတ်ပါက ဒီလိုပဲ အြခားဘာသာ၀င်တို့ရဲ့ လက်ညိှုးထိုးစရာများ ြဖစ်ေနပါေြကာင်း ေစတနာေရှ့ထားကာ ေရးသားလိုက်ရပါသည်။
“ဘာသာေရးစာေပေတွကို ေရးေနတယ်လို့ ြကားရတယ်။ ဒါေတွ အကုန်ဖတ်နိုင်ရဲ့လား” ဟု စာအုပ်စင်ကို လက်ညိှုးညွှန်၍ စကားဆိုလိုက်ပါ၏။
“ဟုတ်ကဲ့ ...ေလ့လာဖတ်ရှု့ဖို့ စုေဆာင်းရတာမို့ ြကိုးစားဖတ်ရပါတယ်”
“ဘာသာေရး စာအုပ်ေတွ အမျိုးမျိုး များလွန်းလှပါကလား၊ အယူအြမင်ေတွ ကွဲြပား မကုန်ဘူးလား”
သူ့အြမင်ြဖင့် ေမးြခင်းြဖစ်ပါ၏။ သူတို့ ကိုးကွယ်ေသာ ဘာသာများက များေသာအားြဖင့် ကျမ်းစာ တစ်အုပ်တည်းကိုသာ စွဲကိုင်အားြပုြကြခင်းေြကာင့် ြဖစ်တန်ရာပါသည်။
“ေထရ၀ါဒ ဗုဒ္ဓစာေပကျမ်းစာေတွမို့ ဗုဒ္ဓရဲ့တရားအစစ် အမှန်များ ြဖစ်ပါတယ်”
“ဗုဒ္ဓဘာသာမှာ မစစ်မှန်တဲ့ ဘာသာေရးစာေပေတွေကာ ရိှလို့လား” ဟု သူမက ထပ်ဆင့် ေမးလာပါသည်။
“အစစ်ရိှရင် အတုဆိုတာ ရိှလာတတ်တာမို့ မရိှဘူးလို့ မေြပာချင်ပါဘူး၊ ဗုဒ္ဓဘာသာဟာ နှစ်ေပါင်း ၂၅၀၀ ေကျာ် ခရီးအမျိုးမျိုး ြဖစ်သန်းခဲ့ရေတာ့ အေရာအေနှာေတွ၊ အြပုအြပင်ေတွ မကင်းပါဘူး၊ ြကည့်တတ်သူေတွ ြမင်ြကပါတယ်”
မိတ်ေဆွအမျိုးသမီးသည် တစ်စံုတစ်ရာ စဉ်းစားေနရာမှ တည်ြငိမ်စွာြဖင့်ပင် ဆိုလိုက်သည်မှာ-
“ကမ္ဘာမှာ ဘာသာေတွအားလံုးဟာ ေကာင်းြကတာချည်းပါပဲ။ အားလံုး အတူတူ ြဖစ်ြကပါတယ်။ မှန်ကန်တဲ့ မဂ္ဂင်လမ်းနဲ့ ကျင့်ြကံေနြကတာပဲ။ မဟုတ်လား ”
မေမှျာ်လင့်ေသာ ဒီစကားေြကာင့် ကျွန်ေတာ့်မှာ အံ့အားသင့်ရပါြပီ။ ဘယ်လိုလဲ။ ဘာေြကာင့် ဒီစကားကို ဆိုေလသလဲ။ ေြမာင်းသွယ်လိုက်ြခင်းေပေလာ။ ခပ်လွယ်လွယ်နှုတ်ခမ်းလှုပ်ရံုေတာ့ မဟုတ်နိုင်ပါေပ။ “အားလံုးေကာင်းပါသည်” အဆိုကိုမူ လူသားဆိုင်ရာ အဆံုးအမများ၊ လမ်းညွှန်မှုေကာင်းများ ရိှြက၍ လက်သင့်ခံရမည်သာ။ လူမျိုးအသီးသီး၌ ဒါနြပုသူများလည်း ရိှြကပါ၏။ ဤသည်တို့၌ လုပ်ငန်းအသွင်အားြဖင့် အချင်းချင်း တူညီြကေစကာမူ သေဘာအားြဖင့် ြခားနားမှု ရိှြကပါသည်။ “အားလံုး အတူတူချည်း” ဆိုပါလှျင် အဘယ်ေြကာင့် ကမ္ဘာတွင် ဘာသာေတွ ေထွြပားေနြကပါသနည်း။
ယေန့ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံေရးနယ်ပယ်မှာ “တစ်ကမ္ဘာလံုး ေပါင်းစည်းလာမှုြဖစ်စဉ်” (GLOBALISATION) ြဖင့် နိုင်ငံေရး၊ စီးပွားေရး၊ လူမှုေရး၊ ယဉ်ေကျးမှုတို့ကို တစ်ပံုစံတည်း၊ တစ်ထပ်တည်း ေပါင်းစည်းမှု ြဖစ်လာေအာင် စိတ်ြကိုက် လိုသူများက ဖန်တီးြကိုးပမ်းေနချိန်၀ယ် မွန်ြမတ်သည့် ယံုြကည်မှု၊ ဘာသာေရးကိုပင် တစ်ပံုစံ၊ တစ်ထပ်တည်း (GLOBALISATION) အားကျ ေနြပန်သည်လား။ ဘယ်သို့ ဘယ်ပံု ယူချင်၍ ဘယ်ဆီသို့ ဆွဲေခါ်ေနြပီင်္နည်း။ မိတ်ေဆွ အမျိုးသမီးသည် ဗုဒ္ဓ၀ါဒကို မည်မှျနားလည်သည်ေတာ့ မသိပါ။ “သမ္မာမဂ္ဂင်” ေကာင်းေသာလမ်းနှင့် အကျင့်ဟူေသာ သြကားလံုးကို ကမ်းလိုက်ေလြပီ။ တိုးတက်ေနေသာ ဆက်သွယ်မှု နည်းပညာသစ်ေပေလာ ။
လွတ်လပ်စွာ ယံုြကည်ကိုးကွယ်မှုကို တန်ဖိုးထား ြမတ်နိုးေလးစားပါ၏။ ဘာသာေရး လွတ်လပ်ခွင့်သည် လူသားတို့၏ ဘ၀ေပးပိုင်ခွင့်ပင် ြဖစ်ပါ၏။ အရာရာ၌ အြမင်အမျိုးမျိုး ၊ ရှု့ေထာင့်အသွယ်သွယ်ကိုလည်း နားလည်လက်ခံလာပါ၏။ အမှတ်မထင် အေတွ့အြကံုေလးတစ်ခု သတိရေပါ်လာခဲ့ပါြပီ။
ေမာ်ေတာ်ကားေမှာက်၍ ေသသူ၊ ြပင်းထန်စွာ ဒဏ်ရာရသူများ၏ ေသွးသံရဲရဲြကားက တရုတ်ြကီးတစ်ေယာက် အူယား ဖားယား ကုန်းထလာသည်။ သူရင်ပတ်ကို လက်၀ါးနှစ်ဖက်ြဖင့် ဖိ၍ ခါးေကာ့ကာ မအီ မသာ ြဖစ်ေန၏။ ရံှု့မဲ့မဲ့ မျက်နှာ လူေသေလာင်းတစ်ခုကို လက်ညိှုးထိုးြပြပီး “စူက..ေစတာေစ...နာေလာက် မနာဘူး” ဟူေသာ ေညာင်နာနာ အသံြဖင့် ဆိုလိုက်ပံုကို ြကားရသူတို့ ငိုအားသန်ေနချိန်၀ယ် ြပံုးမဲ့မဲ့ေတာ့ ြဖစ်ရပါ၏။ ယခု ကျွန်ေတာ့်မိတ်ေဆွ အမျိုးသမီး၏ ဆန္ဒအသံကို စဉ်းစားရေချြပီ။ သူ့အြမင်ဟုပင် ထင်မိပါ၏။ ြပံုးရပါ၏။
သူ့ကို ေအးေအးေဆးေဆးပင် ရှင်းြပရပါ၏။ အရာရာမှာ တူညီ ထပ်တူကျဖို့ တစ်သားတည်ြဖစ်ဖို့ ဆိုသည်မှာ ဘာမဆို အေြခခံအေြကာင်းေတွ မတူဘဲ ြပုလုပ် မရနိုင်ပါ။ ြတိဂံ၊ စက်၀ုိင်း၊ စတုဂံပံုအမျိုးမျိုးကို တစ်ထပ်တည်း ကျေအာင် မတူညီဘဲ လုပ်မရပါ။ ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်ပင် သတ္တ၀ါေတွ အားလံုးကို ကျွတ်တမ်း၀င်ေအာင် မြပုခဲ့နိုင်သလို ဖန်ဆင်းရှင်ဆိုသည့် ထာ၀ရ ဘုရားသခင်တို့ကလည်း ဖန်ဆင်းခံ လူသားေတွကို အဘယ်ေြကာင့် ဆင်းရဲသူ၊ ချမ်းသာသူ၊ အရုပ်ဆိုးသူ၊ ရုပ်လှသူ၊ အယုတ်၊ အလတ်၊ အြမတ် ကွဲြပားေနေစ ခဲ့ရပါသနည်း၊ အဘယ်ေြကာင့် လူသားအားလံုး တူညီမှုရိ်ှေအာင် ဖန်ဆင်း မေပးသည်ကို ေမးစရာရိှလာေြကာင်း ရှင်းြပရပါသည်။ ကမ္ဘာ့လူသားအားလံုး ဘက်ေပါင်းစံု တစ်ထပ်တည်းကျေအာင် (GLOBALISATION) ဖန်တီး မေပးသင့် ေပဘူးလားဟု ေမးမိပါသည်။
ဆက်လက်၍ ဗုဒ္ဓဘာသာသည် အြခားဘာသာ အချို့ကဲ့သို့ အဂင်္လိပ် ေ၀ါဟာရ “ရီေလးဂျင်း” (RELIGION) ဟု မဆိုနိုင်ေြကာင်း။ ရီေလးဂျင်းဟူသည် ထာ၀ရဘုရားသခင်၊ ထာ၀ရြဗဟ္မာြကီး၊ ထာ၀ရ နတ်ဘုရားြကီးတို့က စြက၀ဠာြကီး တစ်ခုလံုးကို ဖန်ဆင်းေပးထားေသာ ေလာကြကီးတစ်ခုလံုးအား ပိုင်စိုးြကိုးကိုင်ထားေသာ အနန္တတန်ခိုးရှင် အယူကို လက်ခံေသာ ၀ါဒြဖစ်ေလသည်။ (belief is GOD as a Creator and controller of the Universe)။
ဗုဒ္ဓဘာသာသည် သက်ရိှသက်မဲ့ အရာအားလံုးကို မည်သူကမှျ မဖန်ဆင်းပါ။ ဖန်ဆင်းရှင် မရိှပါ။ ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်တို့မှာပင် မည်သည့် တန်ခိုးရှင်ကမှျ ဖန်ဆင်းေပးြခင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ လူသားအေနြဖင့် အမှန်တရားကို ရှာ၍ ကိုယ်တိုင် ကျင့်ြကံအားထုတ်မှုြဖင့်သာ ဘုရားအြဖစ် ေရာက်ေတာ်မူရပါသည်။ ဗုဒ္ဓဘုရားတို့မှာလည်း အြမဲထာ၀ရ တည်ေနြခင်းမျိုး မဟုတ်ပါ။ လူသားများကဲ့သို့ မြမဲေသာ အနိစ္စ တရားကို ဘုရားရှင်များပင် ြကံုြကရပါသည်။ သို့ြဖစ်၍ ဗုဒ္ဓ၀ါဒမှာ “အနတ္တ၀ါဒ”သာ ြဖစ်ပါသည်။ ဤသို့ မြမဲြခင်း သေဘာေြကာင့် ဗုဒ္ဓဘုရားတို့မှာလည်း မအို၊ မနာ၊ မေသ ထာ၀ရ တည်ေနသည့် ဘုရားမဟုတ်၍ “တစ်ဆူတည်း”ေသာ ဘုရား (Mono Theism) မဟုတ်ပါ။ ဗုဒ္ဓဘာသာ၌ ေရှးကလည်း ဘုရား အဆူဆူ များြပားစွာ ပွင့်ခဲ့ေလြပီ။ ေနာင် အနာဂတ်မှာလည်း အဆူဆူေသာ ဘုရားများ ပွင့်ြကေပဦးမည်။ ယခု ေဂါတမ ဘုရားေနာက်တွင် အရိေမတ္တယျဘုရားရှင် ပွင့်ေတာ်မူမည်ဟု ယံုြကည်ြကပါသည်။
“ရီေလးဂျင့်”ဘာသာတို့၌ ဘုရားသခင် မဟာြဗဟ္မာြကီး၊ နတ်ဘုရားြကီးတို့မှာ တစ်ဆူတည်းေသာ ဘုရားများအြဖစ် ေြပာင်းလဲြခင်းမရိှ ၊ ထာ၀ရတည်ေနြကပါသည်။ သို့ြဖစ်၍ ထာ၀ရဘုရားများဟု ဆိုပါသည်။ မြမင်ရသည့် ေကာင်းကင်ဘံု ဘုရားများြဖစ်ြက၍ သက်ရိှသက်မဲ့ အားလံုးကို ဖန်ဆင်းေပးထားသည်။ သတ္တ၀ါ အားလံုးတို့၏ အေကာင်းအဆိုးကို ဘုရားသခင်က တာ၀န်ယူ၍ ဘုရားသခင်၏ အလုိေတာ်အရ ြဖစ်ြကရသည်ဟု ယံုြကည်ြကသည်။ ထာ၀ရ ဘုရားသခင်တို့၏ ၀ါဒမှာ “နိစ္စ၀ါဒ” “အတ္တ၀ါဒ”ဟု ဆိုရပါမည်။
ဗုဒ္ဓဘာသာမှာ ဘုရားရှင်က ဖန်ဆင်းေပးထားြခင်း မဟုတ်၍ တာ၀န်ယူထားြခင်းမျိုးလည်း မဟုတ်ပါ။ ပုဂ္ဂိုလ် သတ္တ၀ါ တစ်ဦးတစ်ေယာက်၏ ေကာင်းမှု၊ ဆိုးမှုသည် ဘုရားရှင်နှင့် မည်သို့မှျ မပတ်သက်ပါ။ သတ္တ၀ါတုိင်းသည် မိမိဘ၀ မိမိချမ်းသာေအာင်၊ ဆင်းရဲေအာင် မိမိဘာသာ ဖန်တီးနိုင်ေသာ ဗိသုကာရှင်များ ြဖစ်ြကပါသည်။ အရာရာမှာ “ဘယ်သူမြပု မိမိမှု” ဆိုသည်မှာ ဗုဒ္ဓ၏ ကမ္မဿတာဉာဏ်အြမင်“ကံ”သည် အေြခခံ ယံုြကည်မှု ြဖစ်ပါသည်။
ကျွန်ေတာ်၏ စကားမဆံုးမီ အမျိုးသမီးက ြကားြဖတ်လိုက်ပါသည်။
“ဒီလိုဆို....... ဗုဒ္ဓက လူသားေတွ ေကာင်းေအာင်၊ ဆိုးေအာင်၊ ြကီးပွားချမ်းသာေအာင် တာ၀န်ယူ ကယ်တင် မေပးနိုင်ဘူးေပါ့”
သူ့အကွက် ၀င်ြပီထင်၍ ေမးခွန်းထုတ်လိုက်ပံု ရပါသည်။
“ဟုတ်ပါတယ်၊ မှန်ပါတယ်”ဟု ချက်ချင်း အေြဖေပးလိုက်ပါ၏။
အမျိုးသမီးက “ဒါြဖင့်ရင်...... အားကိုးရတာ မဟုတ်ဘဲ ဘာေြကာင့် လူေတွက ဘုရားရှင်ကို ကိုးကွယ်ေနြကတာလဲ ”
ဤသည်မှာ ေမးသင့် ေမးထိုက်ေသာ ေမးခွန်းြဖစ်ပါ၏။ အချို့ေသာ မိရိုးဖလာ ဗုဒ္ဓဘာသာ၀င်တို့ပင် အြမင်ရှင်းချင်မှ ရှင်းြကပါမည်။
“ဟုတ်ကဲ့၊ “ကိုးကွယ်”နဲ့ “အားကိုး” နားလည်ဖို့ လိုပါမယ်။ တူသေယာင်ေယာင် ထင်စရာ ြဖစ်ပါတယ်။ “ကိုးကွယ်” ဆိုတာက တစ်ပါးသူရဲ့ ေကျးဇူးဂုဏ်ေတွကို ေအာက်ေမ့ြပီး ြကည်ညိုမှုနဲ့ အရိုအေသ အေလးအြမတ်ြပု ပူေဇာ်ြခင်း ြဖစ်ပါတယ်။ “အားကိုး”ဆိုတာ တစ်စံုတစ်ဦးဆီက တစ်စံုတစ်ရာ ရဖို့၊ လိုချင်လို့၊ ြဖစ်ေစချင်တာ ြဖစ်ဖို့၊ ေမှျာ်မှန်းြခင်း ြဖစ်ပါတယ်။ ဥပမာနဲ့ ေြပာရရင် ပညာသင်ြကားတဲ့အခါမှာ ဆရာ၊ ဆရာမေတွက ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာ သင်ြကားေပးြကပါတယ်။ သွန်သင်ြပသ ဆံုးမတဲ့ ဆရာေတွရဲ့ ဂုဏ်ေကျးဇူးကို ေလးစားြမတ်နိုးြကည်ညိုမှုနဲ့ ပူေဇာ်ြကတာဟာ “ကိုးကွယ်မှု” သေဘာေပါ့။ သင်ြကားေပးတဲ့ ပညာရပ်ေတွကို တကယ် သိနားလည်ဖို့၊ စာေမးပွဲေအာင်ဖို့ဆိုတာ ကိုယ့်ဘာသာ ြကိုးစားအားထုတ်ရတာမို့ မိမိကိုယ်သာ အားကိုးရမှာ ြဖစ်သလို သင်ြကားေပးတဲ့ ပညာရပ်ေတွက မိမိဘ၀အတွက် အကျိုးြဖစ်ထွန်းေစမယ်ဆိုတဲ့ ပညာရဲ့ တန်ဖိုးကိုလဲ အားကိုးရမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ”
“ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်ဟာလဲ ေလာကသားေတွ မသိမြမင်ြကတဲ့ တရားေတာ်ေတွကို ေဟာေြပာြပခဲ့ပါတယ်။ အမှားနဲ့ အမှန်ကို ခွဲြခားြပသခဲ့ပါတယ်၊ မေကာင်းကျိုးကို ြဖစ်ေစတဲ့ အကုသိုလ်အမှားေတွ၊ ေကာင်းကျိုးကို ြဖစ်ေစတဲ့ ကုသိုလ် အမှန်တရားေတွကို ရှင်းလင်း ြပသခဲ့ပါတယ်။ ေလာကီ ြကီးပွားရာ အေြကာင်းတရားေတွကို ေဟာြကားခဲ့သလို ဒုက္ခအေပါင်းမှ လွတ်ေြမာက်ေစနိုင်တဲ့ အမှန်တရားသစ္စာနဲ့ အားထုတ်ရာလမ်းေြကာင်း “မဂ္ဂင်”တရားေတွလဲ ြပခဲ့ပါတယ်။ သံသရာမှာ ေကာင်းေသာဘ၀ကို ေရာက်ေစနိုင်မယ့် လမ်းေကာင်း လမ်းမှန်နဲ့ မေကာင်းေသာ လမ်းဆိုး လမ်းမှားေတွကို ခွဲြခားြပသခဲ့ပါတယ်။”
“ဗုဒ္ဓဘုရားကို ကယ်တင်ရှင်လို့ ဆိုချင်ရင် လမ်းမှား မေရာက်ေအာင်၊ လမ်းမှန်ေရာက်ေအာင် ညွှန်ြကားြပသတဲ့ လမ်းညွှန်ဆရာ ကယ်တင်ရှင်လို့ ဆိ်ုနိုင်ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ၀င်ေတွက ဘုရားရှင်ရဲ့ တရားစစ်၊ တရားမှန်ေတွကို ယံုြကည်စွာနဲ့ ဘုရားရှင်အား အတုမရိှ ေကျးဇူးေတာ်ရှင်အြဖစ် ေအာက်ေမ့ြပီး ဆည်းကပ်ရိှခိုး ပူေဇာ် ကိုးကွယ်ြကြခင်းသာ ြဖစ်ပါတယ်။ တကယ် အားကိုးရမှာက ဗုဒ္ဓရဲ့ “ဓမ္မ”တရားသာ ြဖစ်ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာမှာ ရတနာ သံုးပါးအနက် “ဘုရားရတနာ”နဲ့ ဘုရားသာသန အေမွခံ “သံဃာရတနာ”တို့ဟာ ကိုးကွယ်ရာ၊ ပူေဇာ်ရာသာ ြဖစ်ြပီး “တရားရတနာ”ကေတာ့ ကိုးကွယ် ပူေဇာ်ရာေရာ အားကိုးအားထားရာလဲ ြဖစ်ပါတယ်”
ကျွန်ေတာ် ေခတ္တရပ်နားြပီး ေရေနွးြကမ်းငှဲ့လိုက်စဉ်မှာပင် အမျိုးသမီးက “ဘုရားသခင်ြဖစ်မှသာ ကိုးကွယ်ရာ၊အားကိုးရာ ကုန်ြပီေနာ်” ဟု ေမးလာြပန်ပါသည်။
ကျွန်ေတာ်က “ထာ၀ရ ဘုရားေတွမှာေတာ့ မသိပါဘူး။ ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်မှာေတာ့ အေလးအြမတ် ပူေဇာ်ရာ ရိှပါတယ်။ ဘုရားြဖစ်ေတာ်မူစမှာ “ငါသည် ရိုေသ အေလးအြမတ် ြပုစရာမရိှဘဲ ေနထုိင်ရြခင်းဟာ ဆင်းရဲလှ၏ လို့ ြကံစည်၊ စဉ်းစား၊ ဆင်ြခင်ြကည့်ရာမှ မိမိထက်သာလွန်သည့် ပုဂ္ဂိုလ် မရိှေတာ့တဲ့အတွက် မိမိသိြပီး တရားေတာ်ေတွကိုပဲ ရိုေသေလးစား ြမတ်နိုးပူေဇာ်တဲ့အေနနဲ့ ထပ်တလဲလဲ တရားေတာ်ကို ဆင်ြခင် ေအာက်ေမ့ြပီး ေနခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ တရားေတာ်ကို ပူေဇာ် ကိုးကွယ်ြခင်းပါပဲ”
အမျိုးသမီးသည် တစ်စံုတစ်ရာကို သတိရ စဉ်းစားမိဟန်ြဖင့် အနီးရိှ ဂျာနယ်ကို ဆွဲကိုင် ြဖန့်ြပပါသည်။ ြပီးေတာ့ တစ်ေနရာကို လက်ေထာက်၍ ဖတ်ြပပါသည်။
“ေဟာသည်မှာ နားေထာင်...... ကုိယ်ပိုင် လုပ်ငန်းြကီးေတွ တိုးတက်ေစဖို့၊ ရာထူးေတွ တိုးတက်ေစဖို့၊ စာေမးပွဲေတွ၊ အင်တာဗျူးေတွ ေအာင်ေစဖို့၊ ထူးချွန်ဖို့၊ ေနရာေကာင်းရဖို့၊ ကျန်းမာသန်စွမ်း လိမ္မာကျိုးနွံ ချမ်းသာ ကံေကာင်းမဲ့ သားသမီးေတွ ေမွးဖွားေစဖို့၊ အသက်ေဘး အန္တရာယ် ကင်းေ၀းေစဖို့၊ ေငွ၀င်လာဘ်ရွှင် စီးပွားတက်လာေစဖို့၊ ထီဆုြကီး ေပါက်ေစဖို့၊ နိုင်ငံြခားကို အြမန်သွားရဖို့ ၊ ေရာင်းမေကာင်းတဲ့ ကုန်ေတွ စွံေစဖို့၊ ကံေကာင်းေစဖို့၊ လိုရာ ဆန္ဒ ြပည့်၀ေစဖို့၊ ကံညံ့ရင်လဲ သတိြပုရမယ်၊ ကံ တက်ရင်လဲ သတိြပုရမယ်။ ကံြပင်ေပးမယ်၊ အနာဂတ်ကို ေြကာက်ေနစရာမလို၊ အို....... စံုလို့ ပါပဲ ။ ”
“ေအးဗျာ...... အရာရာမှာ ယံုတတ်သူ၊ ယံုလွယ်သူ၊ ယံုချင်လွန်းသူေတွ ရိှေနတတ်တယ် မဟုတ်လား၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ အမည်ခံေတွေပါ့ဗျာ။ ”
အမျိုးသမီးက “သူတို့က ဗုဒ္ဓဘာသာ၀င်ေတွဆို ဗုဒ္ဓတရားေတာ် သိြကမှာေပါ့။ ကံ ကံ၏ အကျိုးကို ယံုြကည်တယ်ဆို ”
ကျွန်ေတာ့်အား ြပန်ြပီး ေချပပါသည်။ ဒီ ဗုဒ္ဓဘာသာအမည်ခံေတွေြကာင့် ဘာသာြခားတို့ရဲ့ လက်ညိှုးထိုးြခင်းကို ခံေနရပါြပီ။ လက်ညိှုးထိုးမခံရဖို့ ဗုဒ္ဓဘာသာ၀င်ေတွအေနနဲ့ ေထရ၀ါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာစစ်စစ်ကို ကျင့်ြကံ ေနထုိုင်သင့်ပါေြကာင်း။ သို့မဟုတ်ပါက ဒီလိုပဲ အြခားဘာသာ၀င်တို့ရဲ့ လက်ညိှုးထိုးစရာများ ြဖစ်ေနပါေြကာင်း ေစတနာေရှ့ထားကာ ေရးသားလိုက်ရပါသည်။
လင်းဦး (စိတ်ပညာ)
http://linoo-ayar.blogspot.com/2008/03/blog-post_24.html?showComment=1206421249040#c3253104200743780775'> March 24, 2008 at 10:00 PM
ဟုတ်ပ ကိုလင်းဦးေရ ....
ကွျန်ေတာ်လည်း အဲဒီလို အေြပာခံရဖူးတယ်။
ဆိုးတာက လူတအုပ်စုနဲ့ ကွျန်ေတာ်တေယာက်ထဲဗျို့။
ေနာက်ပိုင်း အေရာအေနှာေတွကို လက်ညှုိးထိုးြပီး ဘာသာ သာသနာကို ေစာ်ကားေတာ့တာပဲဗျို့။
http://linoo-ayar.blogspot.com/2008/03/blog-post_24.html?showComment=1206429449972#c72595629759257101'> March 25, 2008 at 12:17 AM
ကုိလင်းဦးေရ...ေတာ်ေတာ်ေကာင်းတဲ့ပုိစ်ေလးပါပဲ။ ဟုတ်ပါတယ်...ဗုဒ္ဓဘာသာအမည်ခံြပီး ဗုဒ္ဓဘာသာမမည်တဲ့ သူေတွအများြကီးပါ။ "ကိုးကွယ်ရာ" နှင့် "အားကိုးရာ" ကို မခွဲြခားတက်၊ ကံ,ကံ၏ အကျိုးကို မသိတဲ့သူေတွေြကာင့် ဘာသာ သာသနာေတာ်ကို အထင်ေသးခံေနရတာအတွက် လည်း စိတ်မေကာင်းြဖစ်မိပါတယ်။ ဒီပို့စ်ေလးတင်ေပးတဲ့အတွက် အရမ်းေကျးဇူးတင်ပါတယ်။
http://linoo-ayar.blogspot.com/2008/03/blog-post_24.html?showComment=1206449118196#c5064735418071992264'> March 25, 2008 at 5:45 AM
အကိုလင်းဦးေရ..ေရးထားတာသိပ်ေကာင်းပါတယ်။
အမည်ခံဗုဒ္ဓဘာသာနဲ.၊တကယ့်ဗုဒ္ဓဘာသာ၊
မိရိုးဖလာဗုဒ္ဓဘာသာေတွြကားမှာကျွန်မတို.
ေရာက်ေနြကတာပါ။ခုလိုေဆာင်းပါးေရးလိုက်
တာသိပ်ေကျးဇူးတင်ပါတယ်
http://linoo-ayar.blogspot.com/2008/03/blog-post_24.html?showComment=1206565077611#c6829677790160960501'> March 26, 2008 at 1:57 PM
ေကာင်းတယ်ဗျာ။
http://linoo-ayar.blogspot.com/2008/03/blog-post_24.html?showComment=1206569957503#c8667869976530781497'> March 26, 2008 at 3:19 PM
ကိုလင်းဦးေရ...
ဒီပို့စ်ေလး လာဖတ်ရတာ ေကာင်းသလို ဗဟုသုတလည်း အများြကီးရလိုက်တယ်ဗျာ.. စာေတွ ေတာ်ေတာ်ဖတ်တာပဲဗျ.. “ကိုးကွယ်ရာ” နဲ့ “အားကိုးရာ” ကွဲြပားေအာင် ရှင်ြပထားတာေလး ေတာ်ေတာ် ြကိုက်တယ်ဗျာ.. လူတိုင်းနာလည်ထားရမယ့်အချက်ေလးေတွဗျာ.. နားလည်ေအာင် ရှင်းြပတာ ေကျးဇူးပါအကုိ...
http://linoo-ayar.blogspot.com/2008/03/blog-post_24.html?showComment=1206779550846#c2162553902802977944'> March 29, 2008 at 1:32 AM
ေကျးဇူးတင်ပါတယ်။ ကိုလင်းဦး။ ေဗဒင်နဲ့ ယတရာေတွကို ယံုြကည်မှု လွန်ကဲလာရင် ကံနှင့် ကံရဲ့ အကျိုးကို ယံုြကည်တဲံ ဉာဏ်ကိုထိခိုက်ေစတတ်တယ်လို့ ြကားဖူးတယ်။ ဒီအေြကာင်းေတွကို ဆရာေတာ်ြကီးေတွလည်း ေဟာေနတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့် တစ်ချို့လူေတွက သိသိြကီးနဲ့ ြဖစ်ေနြကတာ။ သာသနာမှာ အခု ကိုလင်းဦးေြပာသလို ကိုးကွယ်ရာနဲ့ အားကိုးရာ ကွဲြပားေအာင်၊ တစ်ြခားဘာသာတရား အဆံုးအမေတွ ယံုြကည်မှုေတွ ၀င်မစွက်ေအာင်ဆိုတာလည်း တတ်နိုင်သေလာက် ြကိုးစားြကရမှာေပါ့။ ဒါေပမယ့် ဗုဒ္ဓဘာသာကို တကယ်ေလ့လာလိုတယ်ဆိုရင် ဗုဒ္ဓေဟာတရား စစ်စစ်ကိုေလ့လာြပီး နားမလည်တာရှိရင် ေမးြမန်းသင့်တာေပါ့။ ဘာသာ၀င်ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ချို့ကို ြကည့်ြပီး၊ (ေနာက်ဆံုး ဘုန်းြကီး တစ်ချို့ကို ြကည့်ြပီးလို့ ေတာင် ေြပာလို့ရမယ်ထင်တယ်) သာသနာကို မေ၀ဖန်သင့်ပါဘူး။ ဒါသူတို့ဖက်ကလည်း လိုအပ်ချက်ရှိတာေပါ့။
ရွက်၀ါ
http://linoo-ayar.blogspot.com/2008/03/blog-post_24.html?showComment=1229316403217#c4304114504262447890'> December 14, 2008 at 8:46 PM
စာအုပ်တစ်ခုထဲမှာဖတ်ခဲ့ဖူးတာေတာ့
ဘုရားကို အုပ်ပံုကွယ်ေန
တရားကို စာအုပ်ကွယ်ေန ြပီး
သံဃာကို ဘုန်းြကီးကွယ် ေနလို့ တပါးအယူ၀ါဒ ေတွက ဒါမျိုးေြပာတာပါ...
အစ်ကို့ပို့စ် ေလးအတွက်
သာဓု .. သာဓု ... သာဓု
http://linoo-ayar.blogspot.com/2008/03/blog-post_24.html?showComment=1229664947828#c7776359720180214385'> December 18, 2008 at 9:35 PM
ေကျးဇူးတင်ပါတယ်ရှင် ဒီလိုဗုဒ္ဓဘာသာရဲ့အေြကာင်းကို ဂဃနဏရှင်းြပနုိင်တာဟာ ေတာ်ရံုတန်ရံု ေလ့လာလိုက်စားတဲ့သူမဟုတ်ေြကာင်းသိသာထင်ရှားပါတယ်..ဗုဒ္ဓဘာသာတစ်ဦးအေနနဲ့ အခုလိုရှင်းြပေပးတဲ့အတွက် ေကျးဇူးအထူးတင်ရိှပါတယ်ရှင်... ေလ့လာမှတ်သားစရာေတွအများြကီး ေတွ့ရပါတယ်ရှင်။