ေလဟ်ရာ×××××ေကာင်းပါြပီ ။ ကျွန်ေတာ်တို့အခု ေခါင်းစဉ်တစ်ခု ဆက်သွားြကရေအာင် ၊ ေမးခွန်းကေတာ့ ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်း၊ ခင်ဗျားအတွက် အချိန်(၂)မိနစ်အချိန်ရပါမယ်။ ဗီယက်နမ် တိုက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်ြပီး သင်ခန်းစာေတွ အများြကီး ရရိှခဲ့ြပီးြပီဆိုတာ ေြပာေနြကပါတယ်။ အဲ့ေတာ့ အီရတ်နဲ့ ပတ်သက်ြပီး သင်ခန်းစာေတွကိုေရာ ခင်ဗျား ဘာေြပာချင်ပါသလဲ ။

ကျွန်ေတာ်ထင်တာကေတာ့ အီရတ်စစ်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ြပီး ရရိှတဲ့ သင်ခန်းစာေတွဟာ ရှင်းပါ တယ်။ ဒါကေတာ့ ဘာလဲဆိုရင် ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ ြပဿနာတစ်ခုနဲ့ စပ်လျဉ်းြပီးေတာ့ မေအာင်ြမင်နိုင်တဲ့ ဗျူဟာ ချထားလို့ မရပါဘူး။ ဘာြဖစ်လို့လဲဆိုေတာ့ အဲ့လိုမျိုး မေအာင်ြမင်နိုင်တဲ့ဗျူဟာ လက်ကိုင်ထားြခင်းဟာ ေနာင်တစ်ချိန်မှာ ဒီြပဿနာကို ဆံုးရံှုးမှုြဖစ်ေစနိုင်မယ့် ရလဒ်ေတွ ရရိှေစနိုင်လို့ ြဖစ်ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ စြပီးေတာ့ ဘဂ္ဂဒက်ကို သွားြပီးတိုက်ခိုက်တုန်းက ရရိှတဲ့ စစ်ေရးေအာင်ြမင်မှုဟာ ရှင်းပါတယ်။ ေအာင်ြမင်မှုအတွက်လည်း ကျွန်ေတာ်တို့အားလံုး ေအာင်ပွဲခံခဲ့ ြကပါတယ်၊ ဂုဏ်ယူခဲ့ြက ပါတယ်။ အဲ့ဒါြပီးေတာ့ ေနာက်ပိုင်း ဒီစစ်ပွဲကို စနစ်တကျ ကိုင်တွယ်ေြဖရှင်းြခင်း မြပုလုပ်ခဲ့ြကပါဘူး။

ကျွန်ေတာ် ၂၀၀၃ ခုနှစ်တုန်းက အီရတ်ကုိ သွားေရာက်ခဲ့ပါတယ်။ ြပန်ေရာက်တဲ့အခါမှ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ နည်းစနစ် ၊ဗျူဟာကို ေြပာင်းလဲဖို့ လိုလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်ေတာ် တင်ြပခဲ့တယ်။ အဲ့ဒီ ေြပာင်လဲမယ့် နည်းစနစ် ကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ တပ်သားေတွကို ထပ်ြပီးေတာ့ပို့ဖို့ လိုအပ်မယ် ၊ တိုက်ပွဲရဲ့ အေြခခံ နည်းဗျူဟာေတွကို ေြပာင်းလဲဖို့ လိုအပ်မယ်လို့ ကျွန်ေတာ် တင်ြပခဲ့ပါတယ်။ အဲ့အတွက်လည်း ကျွန်ေတာ် တိုက်ပွဲ၀င်ခဲ့ပါတယ်။ ေနာက်ဆံုးေတာ့ ေအာင်ြမင်မှု ရရိှနိုင်မယ့်ရလဒ် ၊ ေအာင်ြမင်မှုရရိှေနြပီြဖစ်တဲ့ ရလဒ်ေတွ ထွက်ေပါ်လာေစမယ့် အေြခခံကျတဲ့ ဗျူဟာေြပာင်းလဲမှုေတွ ရရိှခဲ့ပါတယ်။ ဒီဗျူဟာကလည်း ေအာင်ြမင်မှု ေတွ ရရိှခဲ့ပါတယ်။ အခုေတာ့ အီရတ်မှာ ကျွန်ေတာ်တို့ေတွ ေအာင်ြမင်မှုေတွ ရရိှေနပါြပီ။ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ အေမရိကန် တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွဟာ အိမ်ကို ေအာင်ပွဲဆင်ြပီးေတာ့ ြပန်လာြကေတာ့မှာ ြဖစ်ပါတယ်၊ ဂုဏ်ယူ ၀ံ့ြကွားစွာနဲ့ ြပန်လာြကေတာ့မှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ တပ်ဖွဲ့ေတွ အိမ်ကို ြပန်ေခါ်တဲ့ အခါမှာလည်း ေအာင်ြမင်မှု့နဲ့ ြပန်လာြကရမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ဒီေအာင်ြမင်မှုဟာလည်း ဘက်စံုကေနရရိှလာတဲ့ ေအာင်ြမင်မှုပဲ ြဖစ်ပါတယ်။ ြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ်ဆက်ြပီးေြပာချင်တာကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့ေတွ အီရတ်မှာ ေအာင်ပွဲရရိှမှာ ြဖစ်ပါတယ်။

ကျွန်ေတာ်တို့တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွလည်း ြပန်လာတဲ့အခါမှာ ေအာင်ြမင်မှုရရိှြပီးေတာ့ ြပန်လာမှာြဖစ်ြပီး ရံှုးနိမ့်ြပီး ေတာ့ ြပန်လာြကမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ြပီးေတာ့လည်း ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ ေဒသတွင်းမှာ ဒီပင်လယ်ေကွ့ ေဒသမှာ တည်ြငိမ်မှုရိှေနတဲ့ အခုမှ ဖူးပွင့်လာတဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ်တစ်ခုကို ြမင်ေတွ့ြကေတာ့မှာ ြဖစ်ပါတယ်။ အကယ်လို့များ ဒီလိုမဟုတ်ဘဲနဲ့ ရံှုးနိမ့်ခဲ့မယ်ဆိုရင် ရလဒ်ကေတာ့ အဲ့ဒီေဒသထဲမှာ အီရန်ေတွရဲ့ ဩဇာ ပုိြပီး ြကီးထွားလာမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ေဒသတွင်းမှာ ဂိုဏ်းဂဏေတွရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုေတွ ပိုြပီးေတာ့ ြပင်းထန်လာမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ ေဒသတွင်းမှာတင် မကဘဲနဲ့ စစ်ပွဲဟာ ပိုမိုြပီး ကျယ်ြပန့်လာမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလို ြဖစ်လာလို့ရိှရင်ေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ အေမရိကန်နိုင်ငံြကီးဟာ ေဒသတွင်းကို ြပန်လည် သွားေရာက်ရမှာ ြဖစ်ပါတယ်။

ဒီေနရာမှာ ကျွန်ေတာ်တို့ အေနနဲ့ ေလာင်းကစားလုပ်ဖို့အတွက် အများြကီး ရိှေနတယ်။ ြပီးေတာ့လည်း ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ြကီး David petraeus ကို ေကျးဇူးတင်ရမှာကေတာ့ သူ့ေအာက်မှာ တာ၀န်ထမ်းေဆာင်ခဲ့တဲ့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွဟာ ေအာင်ပွဲ ဆင်နိုင်ခဲ့လို့ပဲ ြဖစ်ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်စစ်ပွဲမှာ ေအာင်ြမင်ေနပါြပီ။ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ မြကာခင် အိမ်ြပန်လာြကေတာ့မှာ ြဖစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလို ြပန်လာြကတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွဟာ ေအာင်ပွဲဆင်ြပီး ြပန်လာြကမှာ ြဖစ်ြပီးေတာ့ ရံှုးနိမ့်ြပီးေတာ့ ြပန်လာြကေတာ့မှာ မဟုတ်ေတာ့ပါဘူး။

ေလဟ်ရာ ။ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမား၊ (၂)မိနစ် အချိန်ရပါတယ်။ ခင်ဗျားေကာ အီရတ်ရဲ့ သင်ခန်းစာ ေတွကို ဘယ်လိုြမင်ပါသလဲ ။

အိုဘားမား ။ ဟုတ်ကဲ့။ ဒီေနရာကေတာ့ ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်းနဲ့ ကျွန်ေတာ်နဲ့ြကား ကွဲလွဲမှု ေတာ်ေတာ်များများရိှေနတဲ့ အခန်းကဏ္ဍြဖစ်ပါတယ်။ ဘာြဖစ်လို့လဲဆိုေတာ့ ကျွန်ေတာ့်အေနနဲ့ ြမင်တာက စြပီးေတာ့ ဆန်းစစ်ရမှာက ဒီအီရတ်စစ်ပွဲကို စြပီးေတာ့ ဆင်နွှဲသင့်၊ မသင့် ြဖစ်တယ် ။ လွန်ခဲ့တဲ့ (၆)လ ကာလတုန်းက ကျွန်ေတာ် ဒီစစ်ပွဲကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့တယ်။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒီအချိန်မှာ ဒီတိုက်ပွဲဟာ နိုင်ငံေရးအရေကာ အင်မတန် အန္တရာယ်ြကီးေနတဲ့အတွက် ြဖစ်တယ်။

ခင်ဗျားတို့ သိြကတဲ့ အတိုင်းပါပဲ။ ကျွန်ေတာ်တို့ အေနနဲ့ ဒီစစ်ပွဲဟာ ဘယ်ေလာက်ကုန်ကျမလဲဆိုတာ မသိခဲ့ဘူး။ ကျွန်ေတာ်တို့ ဘယ်လို ြပန်လာရမလဲဆိုတာလည်း မသိဘူး။ ေနာက်ြပီးေတာ့ ဒီစစ်ပွဲဟာ အေမရိ်ကန်နုိင်ငံနဲ့ အြခားနိုင်ငံေတွရဲ့ ဆက်ဆံေရး ဘယ်လိုထိခိုက်မလဲ ဆိုတာလည်း ကျွန်ေတာ်တို့ မသိခဲ့ြကဘူး။ ြပီးေတာ့လည်း ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ေထာက်လှမ်းေရးသတင်းေတွ မှန်ကန်လား၊ မမှန်ကန်လားဆိုတာလည်း ကျွန်ေတာ်တို့ မသိခဲ့ြကဘူး ။ ဒါ့အြပင် ပိုြပီးအေရးြကီးတာကေတာ့ အဲ့ဒီ အီရတ်စစ်ပွဲ ဆင်နွှဲေနတဲ့ အချိန်မှာ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ တိုက်ပွဲဆင်နွှဲလို့ မြပီးေသးပါဘူး ။

ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ ဘင်လာဒင်ကို မဖမ်းမိေသးပါဘူး ။ ကျွန်ေတာ်တို့ အေနနဲ့ အယ်ကိုင်ဒါကို ဖယ်ရှား မပစ်နိုင်ေသးပါဘူး။ အဲ့ဒီ အတွက်ေြကာင့် ရလဒ်ကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ လက်ရိှလုပ်ေနတဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ၀င်ေနတဲ့ တိုက်ပွဲ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်ကေန ေသွဖယ်သွားရမှာ ြဖစ်လို့ ြဖစ်ပါတယ်။ အဲ့ေတာ့ ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်းအေနနဲ့ေရာ သမ္မတဘွတ်ရှ် အေနနဲ့ကေတာ့ မတူညီတဲ့ဆံုးြဖတ်ချက်၊ ေ၀ဖန်ချက်၊ ဆန်းစစ်ချက်ေတွ ရိှေနြကပါတယ်။ အဲ့ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ့်အေနနဲ့ကေတာ့ ကျွန်ေတာ့်တိုင်းြပည်အတွက် ကျွန်ေတာ့်ရဲ့ ဆန်းစစ်ချက်ေတွ မှားပါေစလို့ ၊ ြပီးေတာ့ သမ္မတဘွတ်ရှ်နဲ့ ဂျွန်မတ်ကိန်းတို့ ေြပာတာ မှန်ပါေစ လို့ ကျွန်ေတာ်ဆုေတာင်းခဲ့ပါတယ်။

ဒါေပမယ့် ဒီလို မြဖစ်လာပါဘူး။ အခုချိန်ထိ ကျွန်ေတာ်တို့ အေမရိကန် ေဒါ်လာ ဘီလံယံ (၆၀၀) သံုးစွဲခဲ့ြပီးပါြပီ ။ မြကာခင်မှာ 1 Trillion ြဖစ်လာေတာ့မှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ အေနနဲ့ အေမရိကန်တပ်သားေတွရဲ့ အသက် (၄၀၀၀) ဆံုးရံှုးခဲ့ရပါြပီ ။ (၃၀,၀၀၀) ဒဏ်ရာ ရရိှခဲ့ြပီးပါြပီ ။ အေရးြကီးဆံုးကေတာ့ နိုင်ငံေတာ်ရဲ့ ဗျူဟာေြမာက် လံုြခံုေရးရှု့ေထာင့်ကေန ြကည့်မယ်ဆိုရင် အယ်ကိုင်ဒါ ြပန်ြပီး ထူေထာင်လာပါြပီ ။ အခုအချိန်မှာ (၂၀၀၁)ကထက် ပုိြပီးေတာ့ အင်အားရိှလာြပီဆိုတာ သိရိှြကမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ ကျွန်ေတာ်တို့ ေဆာင်ရွက်ေနတဲ့ လုပ်ငန်း တစ်ခုကေနြပီးေတာ့ အာရံုစိုက်မှု ေသွဖယ်သွားမိပါတယ် ။ ေနာက် ေြပာချင်တာကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ တစ်လကို အေမရိကန်ေဒါ်လာ ၁၀ ဘီလီယံ သံုးစွဲေနရပါတယ် ။ အဲ့အချိန်မှာ သူတို့ကေတာ့ တစ်လကို အေမရိကန် ေဒါ်လာ ၇၉ ဘီလီယံ ကုန်သွယ်ေရး အြမတ်အစွန်း ရရိှေနတယ် ။

ကျွန်ေတာ်တို့ ြပည်တွင်းမှာ စီးပွားေရး အကျပ်အတည်း ရင်ဆိုင်ေနရတဲ့အချိန်မှာ ၊ ကျွန်ေတာ်တို့ ေြပာေနြကတာကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ဘတ်ဂျက်ဟာ အရမ်းကို များေနြပီ ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ြပည်ပတိုင်းြပည်ေတွကေနြပီးေတာ့ ေငွေချးြပီး ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ အေြခခံ ယန္တရားေတွ ဆက်လက် လည်ပတ်ဖို့အတွက် ေငွေချးေနရတယ်ဆိုတာ ေြပာစရာေတာင် မလိုေတာ့ပါဘူး ။ အဲ့ဒီေတာ့ ဒီစစ်ပွဲကေန ရရိှရမယ့် သင်ခန်းစာေတွကေတာ့ အေမရိကန် သမ္မတ တစ်ေယာက်အေနနဲ့ ကျွန်ေတာ်ဟာ အေမရိကန် ြပည်သူေတွ လံုြခံုစိတ်ချရဖို့ ဆိုရင်ေတာ့ စစ်အင်အားကို သံုးဖို့အတွက် ေနှာင့်ေနှးမိမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါေပမယ့် ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ စစ်တပ်အင်အားကိုေတာ့ လိမ္မာပါးနပ်စွာ သံုးတတ်ဖို့ေတာ့ လုိပါလိမ့်မယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်မှာ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ စစ်အင်အားကို လိမ္မာပါးနပ်စွာ အသံုးမြပုခဲ့ြကပါဘူး ။

ေလဟ်ရာ ။ မတ်ကိန်း ၊ ဒီအီရတ်နိုင်ငံမှာ ြဖစ်ေပါ်ခဲ့တဲ့ စစ်ပွဲရဲ့ သင်ခန်းစာေတွနဲ့ ပတ်သက်ြပီး ခင်ဗျားေရာ သေဘာတူပါ သလား ။

မတ်ကိန်း ။ အေမရိကန်နိုင်ငံရဲ့ ေနာက်တက်လာမယ့် သမ္မတဟာ အီရတ်နိုင်ငံကို ၀င်ေရာက်တုိက်ခိုက်ခဲ့တာ မှန်သလား၊ မှားသလားဆိုတာ ေ၀ဖန်ဆန်းစစ်ဖို့အတွက် မဟုတ်ေတာ့ပါဘူး။ ေနာင်ြဖစ်လာမယ့် အေမရိကန် သမ္မတဟာ အီရတ်နိုင်ငံကေန ကျွန်ေတာ်တို့ ဘယ်လို ြပန်လည် ထွက်ခွာခဲ့မလဲ ၊ ဘယ်လိုလုပ်ြပီး ထွက်မလဲဆိုတာကို ဆံုးြဖတ်ဖို့ လိုအပ်မှာ ြဖစ်ပါတယ် ။

ေနာက်အေရးြကီး တာကလည်း ဘယ်လိုဆုတ်ခွာမလဲ၊ ဘယ်လို ထွက်ခွာခဲ့မလဲ ၊ ဘယ်အချိန်မှာထွက်ခွာမလဲ၊ ဘယ်အချိန်မှာ ဆုတ်ခွာမလဲ ၊ ဘာေတွကိုေကာ ထားခဲ့ရမလဲဆိုတာေတွကို ဆံုးြဖတ်ရမှာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒါဟာ ေနာင်တက်လာမယ့် အေမရိကန်သမ္မတ ဆံုးြဖတ်ရမယ့် ဆံုးြဖတ်ချက် ြဖစ်ပါတယ် ။ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမား ကေတာ့ စစ်အင်အား တိုးချဲ့ြခင်းဟာ မေအာင်ြမင်နိုင်ဘူးလို့ ေြပာခဲ့တယ် ။ ြပီးေတာ့ အဲ့လို စစ်အင်အား တိုးချဲ့ြပီးေတာ့ အီရတ်ကို ေစလွှတ်ြခင်းဟာ ဂိုဏ်းဂဏခွဲေတွကေနြပီးေတာ့ တိုက်ခိုက်မှုေတွ ပိုမို ြဖစ်ေပါ် လာလိမ့်မယ်လို့ သူက ဆိုခဲ့တယ် ။ အဲ့ဒါကလည်းပဲ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်စစ်ပွဲြကီး ရံှုးနိမ့်ဖို့အတွက် သွားေနတာပဲလို့ သူက ေဟာကိန်းထုတ်ခဲ့တယ် ။

ဒါေပမယ့် မြကာေသးခင်က ြပုလုပ်ခဲ့တဲ့ ရုပ်ြမင်သံြကား အစီအစဉ်တစ်ခုမှာေတာ့ သူဟာ ကျွန်ေတာ်တို့ ေမှျာ်လင့်ထားတာထက်ပိုြပီးေတာ့ ေအာင်ြမင်ပါတယ်လို့ ေြပာဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဒါေတာင်မှပဲ အဲ့လို ေြပာြပီးခဲ့ချိန်မှာပဲ အခု သူဆက်ေြပာေနတာကေတာ့ သူအကယ်၍ ဆံုးြဖတ်ချက် ချရမယ်ဆိုရင်ေတာ့ ဒီကေန့ ဆံုးြဖတ်ချက် ထပ်ေပးရဦးမယ်ဆိုရင် စစ်အင်အားတိုးချဲ့တာကို သူဆန့်ကျင်မယ်လို့ ေြပာေနြပန်ပါြပီ ။ မယံုနိုင်ပါဘူး၊ အိုဘားမား ဒီလိုေြပာတာဟာ မယံုနိုင်စရာပါပဲ ။ အိုဘားမားဟာ အီရတ်နိုင်ငံကို ရက်ေပါင်း (၉၀၀)သွားေရာက်ခဲ့ြခင်း မရိှဘူး၊ ေနာင်လည်း ဘယ်ေတာ့မှ သွားမှာလဲမဟုတ်ပါဘူး ။

ေလဟ်ရာ ။ ေကာင်ပါြပီ ၊ ဒီအချက်ေလးတစ်ချို့ ြပန်ြပီးေတာ့ ေဆွးေနွးြကည့်ြကရေအာင် ။

မတ်ကိန်း ။ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားဟာဆိုလို့ရိှရင် အာဖဂန်နစ္စတန်မှာရိှတဲ့ ေနတိုးအဖွဲ့ကို ြကီးြကပ်ကွပ်ကဲရတဲ့ ေကာ်မတီရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌတစ်ဦး ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် အခုထိေတာင် သူ့ရဲ့ေကာ်မတီဟာ အစည်းအေ၀းထိုင်တာ မရိှခဲ့ပါဘူး ။

ေလဟ်ရာ ။ ခင်ဗျား ဘာကို ဆိုလိုတာလဲ ၊ ခင်ဗျား ဆိုလိုချင်တာက ဘာလဲ ။

မတ်ကိန်း ။ ကျွန်ေတာ် ေြပာချင်တာကေတာ့ အံ့ဩစရာေကာင်းတယ် ဆိုတာပါပဲ ။

ေလဟ်ရာ ။ ေကာင်းြပီ ၊ အိုဘားမား ခင်ဗျား ဘယ်လို သေဘာရလဲ ။

အိုဘားမား ။ ဘယ်အချက်ကို ေြပာတာလဲ ။ မတ်ကိန်းကေတာ့ အချက်ေတွအများြကီး ေြပာသွားတာပဲ ။

ေလဟ်ရာ ။ ဟုတ်ပါတယ် ၊ ကျွန်ေတာ်တို့ ေနာက်ဆံုးအချက်ကို ြပန်သွားြကည့်ြကရေအာင် ။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ခင်ဗျားက ေကာ်မတီရဲ့ Chairman ြဖစ်ြပီး အစည်းအေ၀းမေခါ်တဲ့ကိစ္စကို ေြပာတာေလ ။

အိုဘားမား ။ ဟုတ်ကဲ့ ၊ ကျွန်ေတာ် ဒီအဖွဲ့ရဲ့ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌတာ၀န်ကို ယူရတဲ့အတွက် ဂုဏ်ယူ ၀မ်းေြမာက်ပါတယ် ။ ဆီနိတ်ရဲ့ နိုင်ငံြခား ဆက်ဆံေရးေကာ်မတီ ဥက္ကဋ္ဌြဖစ်တဲ့ ဂျိုးဘီဒင်က ေြပာသလိုပဲ ၊ ဂျွန်လည်း ေကာင်းေကာင်း သိပါတယ် ။ အာဖဂန်နစ္စတန်ရဲ့ကိစ္စ၊ အီရတ်နိုင်ငံရဲ့ကိစ္စ၊ ဒီလိုမျိုး အေရးြကီးတဲ့ ကိစ္စေတွဟာ ဆပ်ေကာ်မတီနဲ့ မြပီးပါဘူး ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ ဒါကို ေကာ်မတီတစ်ရပ်လံုး အေနနဲ့ လုပ်ရလို့ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် ဒီကိစ္စဟာ ဆီနိတ်လွှတ်ေတာ်အတွင်းက ကိစ္စရပ်တစ်ခု ြဖစ်တယ် ။

ဒီမှာ ကျွန်ေတာ်တို့ အေရးြကီးတဲ့ကိစ္စ၊ အဓိကအချက်ကို ြပန်သွားြကည့်ရေအာင် ။ ဆီနိတ်တာမတ်ကိန်းေြပာတာ မှန်ပါတယ် ။ အီရတ်နိုင်ငံမှာ ြဖစ်ေပါ်ေနတဲ့ အြကမ်းဖက်မှုေတွဟာ ေတာ်ေတာ်ေလးေတာ့ ေလျာ့နည်း သွားတာ အမှန်ပါပဲ ။ ဒါေပမယ့် ဒီလိုြဖစ်ေအာင်လို့လည်း ကျွန်ေတာ်တို့ အေမရိကန် ြပည်သူြပည်သား ေတွနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ တပ်မေတာ်ြကီး ေပးဆပ်ရတာလည်း မနည်းပါဘူး ။ ကျွန်ေတာ်တို့ အေမရိကန် တပ်မေတာ်ဟာ ေတာ်ေတာ်ေလးကို ေြပာင်ေြမာက်တဲ့ တာ၀န်တစ်ခု ထမ်းေဆာင်နိုင်ခဲ့ပါတယ် ။ General Petraeus လည်းပဲ ေြပာင်ေြမာက်ေအာင် ေဆာင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် ကျွန်ေတာ် နားလည် သေလာက်ကေတာ့ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်ဟာ (၄)နှစ်တာကာလ ြဖစ်ခဲ့တဲ့ အပျက်အစီးေတွ ၊ ဆံုးရံှုးမှုေတွနဲ့ ဒီစစ်ပွဲြကီးကို ေကာင်းေကာင်းမွန်မွန် ကွပ်ကဲမှု မေပးနိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် ြဖစ်ေပါ်လာတဲ့ အကျိုးဆက်ေတွကို တားဆီးနိုင်ဖို့အတွက် ေဆာင်ရွက်ရြခင်းပဲ ြဖစ်ပါတယ် ။

ဒါေပမယ့် ဂျွန်၊ ခင်ဗျားကေတာ့ ဒီစစ်ပွဲဟာ (၂၀၀၇)မှ စခဲ့သလို ဟန်ေဆာင်ေနတယ် ။ ခင်ဗျားက တပ်ဖွဲ့၀င်အင်အား တိုးချဲ့တာကို လာေြပာေနတယ် ။ တကယ်ေတာ့ ဒီအီရတ်စစ်ပွဲြကီးဟာ (၂၀၀၃)မှာ စခဲ့တာေလ ။ အဲ့ဒီစစ် စတင်တဲ့အချိန်တုန်းက ခင်ဗျား ေြပာခဲ့တာမှတ်မိေသးလား ။ ဒီစစ်ပွဲြကီးဟာ ြမန်မှာပါ ၊ လွယ်မှာပါလို့ ေြပာခဲ့တယ်ေလ ။ ခင်ဗျား ေြပာတုန်းက ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ ဖျက်အားြပင်းလက်နက်ေတွ (Weapons Of Mass Destruction ) ဘယ်မှာ ရိှသလဲဆိုတာ သိတယ်လို့ ေြပာခဲ့တယ်ေလ ။ ခင်ဗျားေြပာတာအားလံုး မှားတယ်ဗျ ။ ခင်ဗျားေြပာေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ကို အေမရိကန်တပ်မေတာ် တပ်ဖွဲ့ေတွကို လွတ်ေြမာက်ေရး စွမ်းေဆာင်ေပးခဲ့တဲ့ သူရဲေကာင်းေတွအြဖစ် ြကိုဆိုြကလိမ့်မယ်လို့ ေြပာခဲ့တယ်ေလ ။ ခင်ဗျား မှားြပန်ြပီ ။ ခင်ဗျားေြပာေတာ့ ရှီဟိုက်နဲ့ ဆွန်နီြကား ရုန်းရင်းဆန်ခတ်ြဖစ်မှုေတွ ၊ အြကမ်းဖက်မှုေတွ သမုိင်းမှာမရိှဘူးလို့ ေြပာခဲ့တယ်ေလ၊ ခင်ဗျား ေြပာတာ မှားတယ်ဗျ ။ အဲ့ေတာ့ ကျွန်ေတာ့်ေမးခွန်းကေတာ့ ။

ေလဟ်ရာ ။ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမား ။

အိုဘားမား ။ ဆံုးြဖတ်ချက်တစ်ခုကို ေကာင်းေကာင်းမွန်မွန် ချနိုင်တဲ့ အရည်အချင်းအရ ဘယ်သူဟာ ေနာက်လာမယ့်သမ္မတြဖစ်ဖို့ အေကာင်းဆံုး ြပင်ဆင်ထားြပီးလဲ ဆိုတာနဲ့ ့ ပတ်သက်ြပီးေတာ့ လည်းေကာင်း၊ ကျွန်ေတာ်တို့ အေမရိကန်နိုင်ငံရဲ့ စစ်တပ်ကို ့ဘယ်လိုအသံုးြပုနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အရည်အချင်းကိုလည်းေကာင်း၊ ေနာင်ြဖစ်လာမယ့် ြပဿနာေတွအေပါ် ေြဖရှင်းနိုင်မယ့် နည်းလမ်းေတွ ဘယ်လိုြပင်ဆင်ထားြပီးြပီ ၊ ဘယ်လို အဆင်သင့်ြဖစ်ေနြပီ ဆိုတဲ့ အချက်ေတွေပါ်မှာ မူတည်ြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ စဉ်းစား ချင့်ချိန်နိုင်မှု ၊ ဆံုးြဖတ်ချက်ချနိုင်မှုေတွကို ြပန်ြပီး ေ၀ဖန်ရမှာ ြဖစ်တယ်။

ေလဟ်ရာ ။ လူြကီးမင်များခင်ဗျာ ။ ကျွန်ေတာ့်ဆီမှာ ဆက်လက်ေဆွးေနွးဖို့ အချက်ေတွ အများြကီး ရိှေသးတယ် ။

မတ်ကိန်း ။ ကျွန်ေတာ် စိုးရိမ်တာကေတာ့ဗျာ ၊ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားက ဗျူဟာနဲ့ နည်စနစ် အေြကာင်းကို ကွဲြပားြပီး သူမသိပံု ေပါက်ေနတယ်ဗျ ။ ဒါေပမယ့် အေရးြကီးတာကေတာ့ ကျွန်ေတာ် ေြပာြပမယ် ။ လွန်ခဲ့တဲ့ (၂)နှစ် ဂျူလိုင်တုန်းက ကျွန်ေတာ် ဘဂ္ဂဒက်ကို သွားခဲ့တယ်။ အဲ့ဒီမှာ General Patraeus ဟာ ကျွန်ေတာ်နဲ့ ဆီနိတ်တာ Lindsey Graham တို့ နှစ်ေယာက်ကို ဖိတ်ေခါ်ြပီးေတာ့ ရဲရင့်ြကတဲ့ အေမရိကန် သူရဲေကာင်း (၆၈၈)ေယာက်ရဲ့ ဂုဏ်ြပုပွဲတစ်ခုကို တက်ေရာက်ဖို့ ဖိတ်ေခါ် ခဲ့တယ်် ။ အဲ့ဒီ အေမရိကန်စစ်သား (၆၈၈)ေယာက်ရဲ့ တာ၀န်ထမ်းေဆာင်မှုကာလ ြပီးဆံုးသွားြပီ ြဖစ်ေပမယ့် အီရတ်မှာ ဆက်ေနြပီးေတာ့ တိုက်ပွဲ၀င်ဖို့ စာရင်းသွင်းထားြကသူေတွ ြဖစ်တယ် ။

သူတို့ေတွက အီရတ်နိုင်ငံ လွတ်ေြမာက်ေရးနဲ့ အေမရိကန်နိုင်ငံလွတ်ေြမာက်ေရး အတွက် ရည်ရွယ်ြပီးေတာ့ ဆက်လက် တိုက်ပွဲ၀င်ဖို့ စာရင်းေပးထားြကသူေတွ ြဖစ်ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ် အဲ့ဒီပွဲကို တက်ေရာက်ခဲ့ရလို့ ဂုဏ်ယူပါတယ် ။ အဲ့ဒီပွဲမှာ အဲ့ဒီက တပ်သား (၆၈၈)ေယာက်ကို မိန့်ခွန်းေြပာြကားခွင့် ရခဲ့လို့လည်း ကျွန်ေတာ် ဂုဏ်ယူပါတယ် ။ ြပီးေတာ့လဲ ဂုဏ်ြပုပွဲ ြပီးတဲ့ေနာက် အချိန်ေတာ်ေတာ်များများ သူတို့နဲ့ ကျွန်ေတာ် အချိန်ြဖုန်းခဲ့ပါတယ် ။ အဲ့ဒီလို အချိန်တုန်းက ဒီတပ်သားေတွက ကျွန်ေတာ့်ကို ဘာေြပာခဲ့တယ် ထင်သလဲ ။ သူတို့ေြပာတာက ကျွန်ေတာ်တို့ ေအာင်ပွဲခံ ြကရေအာင်လို့ ေြပာခဲ့တယ် ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ သူတို့ရဲ့ ကေလးေတွကို ဒီကို ြပန်မလာေစချင်လို့ လို့ ေြပာခဲ့ပါတယ်။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ ကေလးေတွကို အီရတ်ကို ြပန်မလာေစချင်ဘူးေပါ့ ။ ဒီေတာ့ ဒီနည်းဗျူဟာ၊ ဒီဗိုလ်ချုပ် Patraeus နဲ့ ဒီတိုက်ပွဲဟာ ကျွန်ေတာ်တို့ ေအာင်ြမင်ေနပါြပီင်္ ၊ နိုင်ေနပါြပီ ။ ဒါကို ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားကေတာ့ အသိအမှတ်ြပုဖို့ ြငင်းေနတယ် ။

အိုဘားမား ။ ဒါ မဟုတ်ပါဘူးဗျာ ။

မတ်ကိန်း ။ သူတို့ ေရွးေကာက်ပွဲ ဥပေဒတစ်ခု (Electoral Law) ြပဋ္ဌာန်းြပီြပီး ။

အိုဘားမား ။ မဟုတ်ဘူးဗျာ ။

မတ်ကိန်း ။ မြကာေသးမီ ရက်အတွင်းကပဲ အီရတ်မှာ ေရွးေကာက်ပွဲဥပေဒတစ်ခု ထွက်လာြပီ ြဖစ််တယ် ။ အဲ့ဒီမှာပဲ စီးပွားေရး၊ လူမှုေရးနဲ့ပတ်သက်ြပီးေတာ့ တိုးတက်မှု ၊ ြဖစ်ထွန်းမှုေတွ ရိှေနြပီ ။ အဲ့ဒီေတာ့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၊ ေနရာတစ်ေနရာတည်းကို ၀င်ေရာက်ြပီးေတာ့ ရှင်းလင်းမယ်၊ တပ်စွဲထားမယ်၊ ြပီးေတာ့ အဲ့ဒီ ေဒသက ြပည်သူေတွနဲ့ မဟာမိတ်ြဖစ်ေအာင်လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ နည်းဗျူဟာြကီးဟာ ကျွန်ေတာ်တို့ ခံယူထားတဲ့ နည်းဗျူဟာ ြဖစ်ပါတယ် ။ အဲ့ဒီကျမှပဲ အဲ့ဒီေဒသက လူေတွက ကျွန်ေတာ်တို့ကို မေကာင်းတဲ့ လူဆိုးေတွအေြကာင်း သတင်းေပးမယ် ၊ အဲ့ဒီလိုလုပ်မှပဲ တိုင်းြပည်အတွက် ြငိမ်းချမ်းေရးေတွ ရမယ် ၊ သာယာ၀ေြပာမှုေတွ ြဖစ်ေပါ်လာမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ဒါေတွကေတာ့ အခုအီရတ်မှာ ြဖစ်ေပါ်ေနပါြပီ ။ ဒါေတွဟာ သာမန် ဗျူဟာပဲ မဟုတ်ပါဘူး ။

ေလဟ်ရာ ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ြကည့်ြကရေအာင်၊

အိုဘားမား ။ ဂျင်၊ ဒါကေတာ့ မဟုတ်တဲ့ …….. ။

မတ်ကိန်း ။ ဒါေတွဟာ ရန်သူကို လှည့်ဖျားဖို့အတွက် ချမှတ်ထားတဲ့ နည်းဗျူဟာေတွပါ ။ ဒီနည်းဗျူဟာကိုပဲ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ဒီဗိုလ်ချုပ်ကပဲ ဆက်လက်ကျင့်သံုးသွားမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ ြပီးေတာ့ ယခင်က တပ်သားေတွအတွက် ေငွေြကးြဖတ်ေတာက်မှု မလုပ်ပါဘူးလို့ ကတိြပုထားတယ်၊ ြပီးေတာ့မှ အီရတ်နဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာရိှေနတဲ့ အေမရိကန်တပ်သားေတွအတွက် ေငွေြကးြဖတ်ေတာက်ဖို့အတွက် မဲေပးခဲ့တဲ့ သူကေတာ့ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားပဲ ။

အိုဘားမား ။ ဂျင်ေရ ၊ ကျွန်ေတာ်တို့ ေြဖရှင်းဖို့က အများြကီးရိှေနေသးတယ် ။ ပထမဦးဆံုး ေြပာရမယ်ဆိုလို့ရိှရင် ကျွန်ေတာ်တို့တပ်ဖွဲ့ေတွ အေပါ်မှာ ေငွေြကးေထာက်ပံ့မှု ြပုလုပ်ေနတဲ့ ကိစ္စ ေြပာြက ရေအာင် ။ ဘာြဖစ်လို့လဲဆိုေတာ့ ဂျွန်က ဒီကိစ္စကို အြမဲတမ်း ထပ်ခါထပ်ခါ ေြပာေနလို့ပဲ ။ ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်းက ဥပေဒမှာ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွကို ေငွေြကးြဖတ်ေတာက်ဖို့အတွက် ေဖာ်ြပတဲ့ဟာနဲ့ပတ်သက်ြပီး သူက ကန့်ကွက်ထားတယ် ။ အချိန်ဇယားပါတဲ့ ဥပေဒဆိုရင် သူ ကန့်ကွက်တယ်။ ဘာြဖစ်လို့လဲဆိုေတာ့ သူက တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ြပန်ေနာက်ဆုတ်ဖို့အတွက် အချိန်သတ်မှတ်တာကို သူဆန့်ကျင်ေနတယ်။

ကျွန်ေတာ်ကေတာ့ အချိန်ဇယားသတ်မှတ်မှုမရိှတဲ့ ေငွေြကးေထာက်ပံ့မှုမျိုးကို ကျွန်ေတာ် ကန့်ကွက်တယ် ။ ြပီးေတာ့လည်း မူမရိှ၊ ေဘာင်မရိှ၊ ရည်ရွယ်ချက်မရိှဘဲနဲ့ သမ္မတဘွတ်ရှ်ကို Blank Check ေပးတာမျိုးကို ကျွန်ေတာ် ကန့်ကွက်တယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ အချိန်ဇယားနဲ့ပတ်သက်ြပီး မတ်ကိန်းနဲ့ကျွန်ေတာ် ကွဲြပားမှုေတွ ရိှေနတယ် ။ ဒါေပမယ့် ဒီတပ်ဖွဲ့၀င်ေတွကို ေငွးေြကးေထာက်ပံ့မှု လုပ်ရမယ်၊ မလုပ်ရဘူးဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ြပီးေတာ့ သူနဲ့ ကျွန်ေတာ်နဲ့ သေဘာထားကွဲြပားမှု မရိှပါဘူး ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ကွဲြပားမှုေတွဟာ တရား၀င် ကွဲြပားမှုေတွ ြဖစ်ပါတယ် ။

ြပီးေတာ့လည်း ဗျူဟာနဲ့ နည်းဗျူဟာြကား ကွာြခားမှုေတွကို ကျွန်ေတာ် ေကာင်းေကာင်း နားလည်ပါတယ် ။ အဲ့ေတာ့ ဗျူဟာေြမာက်တဲ့ ေမးခွန်းကေတာ့ ဘာလဲဆိုရင် သမ္မတ တစ်ေယာက်အေနနဲ့ ေမးရမှာက ကျွန်ေတာ်တို့ ၀င်ေရာက်ြပီး တိုက်ခိုက်ရမယ်လို့ ဆံုးြဖတ်ြပီးြပီဆိုရင် အဲ့ဒီတိုင်းြပည်မှာ ေရွးချယ်ထားတဲ့ နည်းဗျူဟာတစ်ခုအတိုင်း ကျွန်ေတာ်တို့ ချဉ်းကပ်ေနလား မကပ်ဘူးလား ဆိုတာကို ေမးရမှာ ြဖစ်တယ် ။ ေနာက်တစ်ခုေမးရမှာက ဒီဆံုးြဖတ်ချက်၊ ဒီဗျူဟာဟာ မှန်ကန်တဲ့ ဗျူဟာ ဟုတ်တယ်၊ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို ေမးရမှာ ြဖစ်တယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ အေြခေနေတွ ပိုြပီးေတာ့ ဆိုးရွားလာတာ၊ ပျက်စီးလာတာ၊ ယိုယွင်းလာတာ ြမင်ေတွ့ြကရြပီးြပီ ။ ကျွန်ေတာ်တို့ အာဖဂန် နစ္စတန်မှာ တပ်ဖွဲ့၀င် ပိုမိုြပီးေတာ့လိုအပ်တယ် ။

အဲ့ဒီမှာ ကျွန်ေတာ်တို့ ပိုြပီးေတာ့ အင်အားချထားဖို့ လိုအပ်တယ်။ အဲ့ေတာ့ ဆီနိတ်တာမတ်ကိန်းအေနနဲ့ အီရတ်ကိုသွားဖို့ ြပင်ဆင်ေနတဲ့အချိန်မှာ သူဘာေြပာခဲ့တယ် ထင်သလဲ ။ “ကျွန်ေတာ်တို့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ေအာင်ြမင်ေနပါြပီ’’ လို့ ေြပာခဲ့တယ် ။ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ကျွန်ေတာ်တို့ကို ြခိမ်းေြခာက်မှု ြပုလုပ်နိုင်မယ့်သူ မရိှေတာ့ဘူးလို့ သူေြပာခဲ့တယ် ။ သူေြပာခဲ့တဲ့အချိန်မှာ ဘင်လာဒင်က အြပင်မှာပဲ ရိှေနေသးတယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ဘင်လာဒင်ကို မမိေသးဘူး။ အခုေတာ့ သူတို့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ အင်အားြပန်ြပီးေတာ့ ထူေထာင်ေနြပီ ။ ကာကွယ်ေရးဌာန အတွင်းေရးမှူး Robert Gates ကလည်း အြကမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ေရးစစ်ပွဲဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ စခဲ့သလို အာဖဂန်နစ္စတန်မှာပဲ အြပီးသတ်ရမယ်ဆိုြပီးေတာ့ အသိအမှတ်ြပုခဲ့တယ်။

ဒါေပမယ့် ဒီလိုမျိုး အေကာင်အထည်ေဖာ်ဖို့ဆိုတာ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်တိုင်းြပည် ကို အီရတ်ြပည်သူဆီ ြပန်ြပီးလွှဲအပ်ဖို့ အရင်ဆံုးလိုတယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ အခု ကျွန်ေတာ်ေြပာေနတာကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်ရဲ့ စစ်ပွဲကို တာ၀န် သိသိနဲ့ အဆံုးသတ်ဖို့ လိုြပီ ။ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်စစ်ပွဲကို အဆံုးသတ်ဖို့အတွက် အဆင့်ဆင့် လုပ်သွားဖို့လုိအပ်တယ် ။ ဒါေပမယ့် ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့၀င် အင်အားကို (၁၆)လအတွင်း ေလှျာ့ချဖို့ လိုပါမယ် ။ ြပီးတာနဲ့ တြပိုင်နက်ထဲ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာရိှတဲ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့၀င်အင်အားနဲ့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွရဲ့ မိသားစုေတွအတွက် ပိုမိုြပီး အင်အားြဖည့်ဆည်း ေပးဖို့ လိုအပ်မယ် ။ ဒါမှသာ ကျွန်ေတာ် တို့ဟာ ဘင်လာဒင်ကို ဖမ်းဆီေအာင် စွမ်းေဆာင်လာမှာြဖစ်ြပီးေတာ့ အယ်ေကဒါကိုလည်း ြဖိုခွင်းနိုင်မှာ ြဖစ်ပါတယ်။ အခုအချိန်ထိေတာ့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ရိှေနတဲ့ တပ်မှူးေတွက ဗိုလ်ချုပ်ြကီး မူလင်အပါအ၀င် တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွရဲ့ အုပ်ချုပ်သူေတွကေတာ့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ အေမရိကန်ေတွ အေနနဲ့ လံုေလာက်တဲ့ အင်အား မရိှဘူးဆိုြပီးေတာ့ ေြပာေနြကတယ် ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲ ဆိုရင်ေတာ့ အီရတ်မှာ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွကို ပိုမိုြပီးေတာ့ ေစလွှတ်ထားလို့ ြဖစ်တယ်။

မတ်ကိန်း ။ ဗိုလ်ချုပ်ြကီးမူလင်က ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားရဲ့ အစီအစဉ်ဟာ အေမရိကန်အတွက် အန္တရာယ်ရိှတယ်လို့ သူေြပာခဲ့တယ်ေလ ။

အိုဘားမား ။ ဒီလို မေြပာခဲ့ပါဘူးဗျာ ။

မတ်ကိန်း ။ ဒါက ကျွန်ေတာ် ………… ။

အိုဘားမား ။ သူေြပာခဲ့တာက အရမ်းေလာအားြကီးတယ်လို့ပဲ ေြပာခဲ့တာေလ ။

မတ်ကိန်း ။ ဒါက ဗိုလ်ချုပ်ြကီး မူလင် ေြပာခဲ့တာပါ ။

အိုဘားမား ။ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွကုိ ြပန်လည်ဆုတ်ခွာြခင်းဟာ အန္တရာယ်ြကီးပါတယ် ။ ဒါကို သူမေြပာခဲ့ ဘူး။ ဒါ ဟုတ်လည်း မဟုတ်ပါဘူး ။ ဗိုုလ်ချုပ်ြကီး Petraeus လည်း ဒီလိုပဲ ေြပာခဲ့တာပါ ။ အိုစမာ ဘင်ဘာဒင်နဲ့ Petraeus နှစ်ေယာက်စလံုး ေြပာတဲ့ထဲမှာ တူညီတာ တစ်ခုရိှတယ် ။ ဒါကေတာ့ အီရတ်ဟာ အဓိကကျတဲ့ စစ်ေြမြပင်ပဲ ဆိုတာပါပဲ ။ ဗိုလ်ချုပ်ြကီး Petraeus ဟာ အီရတ်မှာ ေအာင်ြမင်မှုေတွကို ချီးကျူး ထားပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် သူကပဲဆက်ြပီး သတိေပးထားတာက အကယ်လို့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွကို ရုတ်သိမ်းဖို့ အတွက် ရက်သတ်မှတ်ေပးလိုက်မယ်ဆိုရင် ယခုရရိှထားတဲ့ ေအာင်ြမင်မှုများဟာ အလွယ်တကူ ထိခိုက် ပျက်စီးသွားနိုင်တယ်လို့ သတိေပးထားပါေသးတယ် ။

မတ်ကိန်း ။ ဒီမှာ စကားမစပ်ေြပာရမယ်ဆိုရင် အိုဘားမားရဲ့ မူလ အစီအစဉ်မှာဆိုရင် တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွဟာ ြပီးခဲ့တဲ့ ေနွဦး တပ်အင်အား ထပ်မံတိုးချဲ့ မပို့ခင်ကပင် ဆုတ်ခွာ ထွက်သွားရြပီး ြဖစ်ပါ လိမ့်မယ်။ ကျွန်ေတာ့်အေနနဲ့ကေတာ့ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမား ဒီလို အီရတ်ရဲ့ ေအာင်ြမင်မှုေတွေပါ်မှာ သူ့ရဲ့ ခန့်မှန်းထားတဲ့ ယံုြကည်ထားနိုင်တာထက် ပိုြပီးေတာ့ ေအာင်ြမင်မှုရရိှတယ်ဆိုြပီးေတာ့ ေြပာသွားတာ ကိုေတာ့ ကျွန်ေတာ် နားလည်နိုင်ပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် အီရတ်နိုင်ငံမှာ ရရိှေနတဲ့ ေအာင်ြမင်မှုေတွကေတာ့ ကျွန်ေတာ်ေမှျာ်လင့်ထားတာထက်ေတာ့ ပိုတာမဟုတ်ပါဘူး ။

ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုရင် ဒီအစီအစဉ်၊ ဒီနည်းဗျူဟာ ေအာင်ြမင်မယ်ဆိုတာကိုေတာ့ ကျွန်ေတာ်က ယံုယံုြကည်ြကည် လက်ခံထားလို့ ြဖစ်ပါတယ် ။ သို့ေသာ်လည်းပဲ ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ ေအာင်ြမင်မှုဆိုတာကို ဖျက်ထုတ်လိုက်ြပီးေတာ့ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားရဲ့ အစီအစဉ်ကို လက်ခံလိုက်မယ် ဆိုရင် ကျွန်ေတာ်တို့ ရင်ဆိုင်လာရမှာက ပိုြပီးေတာ့ ကျယ်ြပန့်တဲ့ စစ်ဆင်နွှဲမှုေတွ ြဖစ်ပါတယ် ။ အဲ့ဒီလိုအားြဖင့် အရာရာအားလံုးကိုလည်း ပိုြပီးေတာ့ ရှုပ်ေထွး သွားေစမှာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ေဒသတွင်းမှာေရာ၊ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာေရာ ရှုပ်ေထွးမှုေတွ ပိုမိုြဖစ်ေပါ်လာမှာ ြဖစ်ပါတယ် ။

ေလဟ်ရာ ။ အာဖဂန်နစ္စတန်နဲ့ စပ်လျဉ်းြပီးေတာ့ ေြပာမယ်ဆိုရင် ေမးခွန်းတစ်ခု ထွက်လာပါလိမ့်မယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ အခုအီရတ်နဲ့ပတ်သက်ြပီး ေြဖရှင်းမှု ရရိှလာြပီဆိုေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ အာဖဂန်နစ္စတန်ကို ဆက်သွားလိုက်ြကရေအာင် ။ ပထမဦးစွာ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမား ြဖစ်ပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ေြပာမယ့် အချက်ကလည်း ပထမေစာေစာပိုင်းက ေဆွးေနွးြပီးသားလဲ ြဖစ်ပါတယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ ဆီနိတ်တာအေနနဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်ကို အေမရိကန်တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ပိုမိုေစလွှတ်သင့်တယ်လို့ ထင်ပါသလား။ တကယ်လို့ ခင်ဗျားေစလွှတ်သင့်တယ်လို့ ထင်ရင်လဲ ဘယ်ေလာက်များများ ထပ်လွှတ်ဖို့ လိုပါမလဲ ။ ဘယ်အချိန်ေလာက်မှာ လွှတ်ရမယ်လို့ ထင်ပါသလဲ ။

အိုဘားမား ။ ဟုတ်ကဲ့ ၊ ကျွန်ေတာ်ကေတာ့ အာဖဂန်နစ္စတန် အေမရိကန်တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ပိုမို လိုအပ်တယ်လို့ ယူဆပါတယ် ။ ဒါကိုလဲ ကျွန်ေတာ်ေြပာလာခဲ့တာ တစ်နှစ်ေကျာ်ကာလ ရိှသွားပါြပီ။ ေနာက်ြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ အဲ့ဒီိလို တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ထပ်မံေစလွှတ်တာကို ြမန်နိုင်ရင် ခပ်ြမန်ြမန် လုပ်ဖို့ ၊ တတ်နိုင်သေလာက် ေစာေစာလွှတ်ဖို့ လိုအပ်ပါလိမ့်မယ် ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ အာဖဂန်နစ္စတန် မှာ ရိှေနတဲ့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွရဲ့ အြကီးအကဲေတွ ေြပာေနပံုရဆိုရင် အာဖဂန်နစ္စတန်စစ်ေြမြပင်ဟာ ပိုမိုြပီး ရှုပ်ေထွးလာေနပါတယ်။ ပိုမိုြပီး ဆိုးရွားလာေနပါတယ် ။ ပိုမိုြပီးေတာ့ ေကာင်းမွန်လာြခင်း မရိှပါဘူး ။ (၂၀၀၂)ကေန စြပီးေတာ့ ြကည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် ဒီနှစ်ဟာ အေမရိကန် တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွအတွက် ထိခိုက်မှု အများဆံုးနှစ် ြဖစ်ေနပါတယ် ။

ေနာက်ြပီးေတာ့လည်း ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ ေတွ့ြမင်ေနရတာကေတာ့ အယ်ကိုင်ဒါ နဲ့ တာလီဘန်တို့ဟာ နယ်စပ်ြဖတ်ေကျာ်ြပီးေတာ့ ထိုးစစ်ြကီးေတွ ဆင်နွှဲလာတာကိုလည်း ေတွ့ရပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွကိုလည်း မြကာခဏ တိုက်ခိုက်ေနတာကိုလည်း ေတွ့ရပါတယ် ။ ဒါဟာ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုရင် ရန်သူေတွဟာ ပိုမိုြပီး အတင့်ရဲလာြကတာပဲ ြဖစ်ပါတယ် ။ တကယ်လို့ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်ကို အီရတ်ကေန ခွဲထုတ်မှု မြပုနိုင်ဘူးဆိုရင် ၊ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ကွန်မန်ဒါးေတွ ေြပာသွားတဲ့အတိုင်းပါပဲ ၊ ယခုလက်ရိှအချိန်မှာဆိုရင် အာဖဂန်နစ္စတန်ကို တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ထပ်မံေစလွှတ်ဖို့အတွက် ၊ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ြဖစ်ေနတဲ့ြပဿနာေတွကို ေြဖရှင်းဖို့အတွက် လံုေလာက်တဲ့ တပ်ဖွဲ့၀င် အေရအတွက် မရိှလို့ပါဘဲ ။

အဲ့ေတာ့ ကျွန်ေတာ်လုပ်မှာကေတာ့ အာဖဂန်နစ္စတန်ကို ထပ်မံြပီးေတာ့ ဘေရးဂိတ် နှစ်ခုကေန သံုးခုအထိ ထပ်မံေစလွှတ်ချင်ပါတယ်။ ဒီမှာ သိထားဖို့ကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်မှာ ၊ အာဖဂန်စနစ္စကို လွှတ်မယ့် တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွထက် အင်အား (၄)ဆပိုြပီး လွှတ်ထားတယ် ဆိုတာပါပဲ ။ ြပီးေတာ့လည်း ဒီအီရတ်ဆိုတာဟာ အမှန်တကယ်ေတာ့ အီရတ်ကုိ တိုက်ခိုက်ြခင်း မြပုခင်က အီရတ်မှာ အယ်ကိုင်ဒါ ဆိုတာ မရိှပါဘူး ။ သို့ေသာ်လည်း အီရတ်မှာ လွှတ်ထားတဲ့ အေမရိကန် တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ လွှတ်ထားတဲ့တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွထက် (၄)ဆ ပိုများတာ ြဖစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ အင်မတန်မှ ြကီးမားတဲ့ မဟာ အမှားတစ်ခုပါ ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ ေထာက်လှမ်းေရးေအဂျင်စီေတွ အားလံုးအသိအမှတ်ြပုထားြကတာကေတာ့ အေမရိကန်နိုင်ငံအတွက် အြကီးမားဆံုးေသာ အန္တရာယ်ကေတာ့ အယ်ကိုင်ဒါပဲ ြဖစ်ပါတယ် ။

ြပီးေတာ့လည်း အေမရိကန်နိုင်ငံရဲ့ ကာကွယ်ေရးဌာနအတွင်းေရးမှူး Robert Gates က အသိအမှတ်ြပုထားတာကလည်းပဲ အဓိက စစ်မျက်နှာ ြပင်ဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်နဲ့ ပါကစ္စတန် ြဖစ်တယ်လို့ ေြပာထားပါတယ် ။ ဒီမှာ ကျွန်ေတာ်တို့ ေသေသချာချာ ေဆာင်ရွက်ရမှာ တစ်ခု ရိှပါတယ်။ ဒါကေတာ့ တပ်ဖွဲ့၀င်အင်အား ပိုမိုေစလွှတ်ြခင်းပဲ မဟုတ်ပါဘူး ။ ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ အာဖဂန်အစိုးရဟာ မိမိတို့ြပည်သူ ြပည်သားေတွအတွက် အမှန်တကယ် လုပ်ေပးေနတယ်ဆိုတာြဖစ်ေအာင် ကျွန်ေတာ်တို့ ဖိအားေပးဖို့လိုပါတယ် ။ ဒါကုိလည်း ကျွန်ေတာ် သမ္မတခါဇိုင်းနဲ့ အြမဲတမ်း ေြပာေနတာပါ ။ နံပါတ်(၂)ကေတာ့ မြကာေသးခင် နှစ်များအတွင်း ထပ်မံြပီးေတာ့ တိုးတက်ြဖစ်ေပါ်ေနတဲ့ ဘိန်းစိုက်ခင်း ေတွနဲ့ ပတ်သက်ြပီး ေြဖရှင်းေဆာင်ရွက်သွားဖို့ ြဖစ်ပါတယ် ။ နံပါတ်(၂) အချက်အေနနဲ့ကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ ပါကစ္စတန်နဲ့လည်း လုပ်စရာေတွ ရိှပါတယ် ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ အယ်ကိုင်ဒါနဲ့ တာလီဘန်ေတွဟာ ပါကစ္စတန်ထဲမှာ လံုြခံုစိတ်ချရတဲ့ ခိုေအာင်းလို့ ရတဲ့ေနရာေတွ ရရိှထားလို့ြဖစ်ြပီး ၊ သမ္မတဘွတ်ရှ်ရဲ့လက်ေအာက်မှာ ဆီနိတ်တာမတ်ကိန်းရဲ့ ေထာက်ခံ အားေပးမှုနဲ့ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ (၇)နှစ်အတွင်း ပါကစ္စတန်ကို ေဒါ်လာ(၁၀)ဘီလီယံ ေပးခဲ့ပါတယ်။ သို့ေသာ်လည်း ဒီေငွနဲ့ ညီမှျတဲ့ ေဆာင်ရွက်မှုမျိုး ပါကစ္စတန်ဘက်ကေန လုပ်ေဆာင်ချက် မရိှဘူးဆိုတာကို ေတွ့ရပါတယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ အခုအချိန်အထိေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ အေမရိကန်ြပည်ေထာင်စုမှာ ရိှေနြကတဲ့ အေမရိကန်နိုင်ငံသားေတွ အတွက်ေတာ့ လံုြခံုစိတ်ချရတဲ့ေနရာ မြဖစ်ေသးပါဘူး ။

ေလဟ်ရာ ။ ဆီနိတ်တာမတ်ကိန်း ၊ အာဖဂန်နစ္စတန်အေြကာင်းေြပာပါဦး ။

မတ်ကိန်း ။ ပထမဦးဆံုး ကျွန်ေတာ်ေြပာချင်တာကေတာ့ ေနာင်တြကီးစွာပဲ ြဖစ်ေပါ်ခဲ့တဲ့ အမှားြကီး ထပ်မံ မြဖစ်ေအာင်လို့ ကျွန်ေတာ်တို့ ဂရုစိုက်ရပါမယ် ။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ အာဖဂန်ြပည်တွင်းက လွတ်ေြမာက်ေရးတိုက်ပွဲ၀င်သူေတွကို အကူအညီေပးြပီးတဲ့ေနာက်မှာ ရုရှားေတွကို အာဖဂန်နစ္စတန်ကေန တွန်းလှန် ဖယ်ထုတ်နိုင်ခဲ့တယ် ။ အဲ့ဒီလို လုပ်လိုက်ြခင်းအားြဖင့် ကျွန်ေတာ်တို့ ေဒသတွင်းကေနြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ ြပန်လည် စိတ်ေအးချမ်းသာစွာနဲ့ ၊ စိတ်ချလက်ချ ထားနိုင်ခဲ့တယ်။ ဒါေပမယ့် အဲ့ဒါရဲ့ အကျိုးရလဒ် ၊ ဒီလို စိတ်ချလက်ချ ပစ်ထားလိုက်တဲ့ အကျိုးရလဒ်ကေတာ့ တာလီဘန်တို့ အယ်ကိုင်ဒါတို့ ေပါ်ထွက်လာြခင်းပဲ ြဖစ်တယ် ။

ဒါ့အြပင် အခုကျွန်ေတာ်တို့ ရင်ဆိုင်ေနရတဲ့ အခက်အခဲ အများြကီးကိုလည်း ဆက်လက် ရင်ဆိုင်ေနရတယ် ။ ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ သမိုင်းက ြဖစ်ေပါ်ခဲ့တဲ့ သင်ခန်းစာေတွကို ကျွန်ေတာ်တို့ လစ်လှျူရှု့လို့ မရပါဘူး ။ ပါကစ္စတန်ကို အကူအညီေပးမယ့် အစီအစဉ်နဲ့ ပတ်သက်ြပီး ကျွန်ေတာ်တို့ ခင်ဗျားတို့က တစ်ဦးတစ်ေယာက်ကို လက်ညိုးထိုးြပီးေတာ့ အြပစ်တင်တာ မဟုတ်ဘူးဆိုရင်ေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ Secretary of State ြဖစ်ခဲ့ဘူးတဲ့ George Schul က ကျွန်ေတာ့်ကို တစ်ခါ ေြပာဖူးပါတယ် ။ သူေြပာဖူးတာကေတာ့ “အကယ်၍ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ လူတစ်ဦးတစ်ေယာက်ကို ေသနတ်နဲ့ ချိန်ထားြပီဆိုရင်ေတာ့ အဲ့ဒီေသနတ်ရဲ့ ေမာင်းခလုတ််ကို ဆွဲချဖို့လည်း ြပင်ဆင်ထားရမယ်”လို့ ေြပာခဲ့ဖူးပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ့်အေနနဲ့ကေတာ့ အခုလက်ရိှအချိန်မှာ ပါကစ္စတန်ကို ေပးေနတဲ့ အကူအညီေတွ ကို ြဖတ်ေတာင်ဖို့အတွက် အစီအစဉ် မရိှပါဘူး၊ ြပင်ဆင်ထားြခင်း မရိှပါဘူး ။

အဲ့ဒီအတွက်ေြကာင့်လည်း ကျွန်ေတာ် ဒါကို ြခိမ်းေြခာက်မှု ြပုလုပ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး ။ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားက လုပ်ချင်သလို ပါကစ္စတန်ကို ကူညီထားတဲ့အကူအညင်္ီေတွကို ြဖတ်ေတာက်ဖို့ ကျွန်ေတာ့်မှာ အစီအစဉ် မရိှပါဘူး ။ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားအေနနဲ့ ေြပာထားတာကေတာ့ ပါကစ္စတန်ကို စစ်တပ်အင်အားနဲ့ တိုက်ခိုက်ဖို့ အတွက် ေြကြငာမယ်လို့လည်း ေြပာထားဖူးပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ တကယ်လုပ်ရမှာက ပါကစ္စတန်မှာ ရိှေနတဲ့ြပည်သူေတွကို ေထာက်ပံ့ကူညီေပးဖို့ြဖစ်တယ် ။

ဒါေပမယ့် အိုဘားမား ေြပာတာကေတာ့ ပါကစ္စတန် ထဲကို တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွနဲ့ တိုက်ခိုက်မှု ြပုလုပ်သွားမယ်လို့ ေြပာထားတယ် ။ ဒါေပမယ့် ကျွန်ေတာ်ေြပာချင်တာ ကေတာ့ ဒါမျိုး မလုပ်ရဘူး ။ ဒါမျိုးကို သူများသိေအာင်လည်း မေြကြငာရဘူး ။ လုပ်စရာရိှတာကိုေတာ့ လုပ်ြကရမှာေပါ့ေလ ။ ဒါေပမယ့် ပါကစ္စတန်နဲ့ လုပ်ရမှာကေတာ့ ပါကစ္စတန်အစိုးရနဲ့ လက်တွဲြပီး လုပ်သွားဖို့ ြဖစ်ပါတယ် ။ အခုအချိန်မှာဆိုရင် ပါကစ္စတန် သမ္မတသစ် Kardary ဟာ သူ့မှာလုပ်စရာေတွ အများြကီးရိှေနတယ် ။ ြပီးေတာ့လည်း ပါကစ္စတန်နယ်စပ်က ရိှေနတဲ့ ဧရိယာေတွ ၊ နယ်ေြမေတွဟာဆိုရင် ဟိုးလွန်ခဲ့တဲ့ Alexander Great လက်ထက်ကတည်းက အုပ်ချုပ်မှုယန္တရား မေရာက်ရိှခဲ့တာ ြကာပါြပီ ။ ကျွန်ေတာ် မြကာေသးမီက Warziristan ကို ေရာက်ခဲ့ပါတယ် ။ နယ်ေြမ ဘယ်ေလာက်ထိ ဆိုးရွားတယ် ဆိုတာ ကျွန်ေတာ်ေတွ့ခဲ့ဖူးပါတယ် ။ အဲ့ဒီနယ်ေြမေတွကို လက်တစ်ဆုပ်စာရိှတဲ့ မျိုးနွယ်စုေတွက အုပ်ချုပ်ေနတာ ြဖစ်ပါတယ် ။

အဲ့ဒီေတာ့ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားက တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ထပ်ေစလွှတ်ဖို့ဆိုတာ မှန်ပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် သူနားမလည်တာကေတာ့ နည်းဗျူဟာြကီးတစ်ခုလံုးကို ြပုြပင်ေြပာင်းလဲရမယ်ဆိုတာ သူနားမလည်ပါဘူး ။ ဒီေြပာင်းလဲရမယ့် နည်းဗျူဟာကလည်း သူ အီရတ်မှာ ရှုတ်ချ ပုတ်ခတ်ထားတဲ့ ဗျူဟာ ပါပဲ ။ ဒီဗျူဟာကို အာဖဂန်နစ္စတန်မှာလဲ ဆက်လက်ကျင့်သံုးသွားရမှာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ လုပ်ရမှာက ပါကစ္စတန်အစိုးရဟာ အဲ့ဒီေနရာေတွဆီင်္ကို သူတို့ကိုယ်တိုင် သွားေရာက်ြပီးေတာ့ ေဒသက လူေတွနဲ့ မဟာမိတ်ဖွဲ့ ရင်းနှီးေအာင် လုပ်ဖို့အတွက် အကူအညီေပးရမှာ ြဖစ်ပတယ် ။ ဒါကလည်း ခက်ခက် ခဲခဲ ရိှပါလိမ့်မယ် ။ ဘာြဖစ်လို့လဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒီေဒသက လူေတွဟာ အယ်ကိုင်ဒါတို့ တာလီဘန်တို့နဲ့ လက်တွဲြပီး လုပ်ခဲ့ဘူးြကလို့ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဘယ်ေလာက်ပဲခက်ခက် အဲ့ဒီေဒသက လူေတွနဲ့ ရင်းနှီင်္းမှု၊ ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်မှုေတွ ရရိှေအာင် ေဆာင်ရွက်သွားရမှာြဖစ်ပါတယ်။

ေနာက်တစ်ခု ပါကစ္စတန် လူမျိုးေတွ နားလည်ဖို့ လုိအပ်တာကေတာ့ Mariott Hotel ဗံုးေဖာက်ခွဲမှုေတွဟာ အြကမ်းဖက်သူဆီကေနြပီးေတာ့ အစိုးရနဲ့ ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်မှုေတွကို ကန့်ကွက်တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းစကား ေပးလိုက်ြခင်းပဲ ြဖစ်ပါတယ် ။ သူတို့အေနနဲ့ကေတာ့ ပါကစ္စတန်အစိုးရ ကျွန်ေတာ်တို့နဲ့ ပူးေပါင်းြပီး တာလီဘန်ကို တိုက်ခိုက်ြကမှာကို မလိုလားြကဘူး ။ အဲ့ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ လုပ်စရာေတွ အများြကီးရိှပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် ကျွန်ေတာ် ကိုယ့်ကိုကိုယ် ယံုြကည့်တာကေတာ့ General Petraeus ဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ သွားေရာက်ြပီးေတာ့ အုပ်ချုပ်မှုအတွက် ထမ်းေဆာင်ေနြပီ ြဖစ်တဲ့အတွက်ေြကာင့် အာဖဂန်နစ္စတန်အတွက် ကျွန်ေတာ်တို့ ဗျူဟာသစ်ေတွ ချမှတ်ေတာ့မယ် ၊ အဲ့ဒီ ဗျူဟာသစ်ထဲမှာ စစ်တပ်အင်အား တိုးချဲ့ဖို့ေရာ ပါ၀င်ပါတယ် ။

စကားမစပ်ေြပာရမယ်ဆိုရင် တပ်ဖွဲ့၀င်အင်အား (၂၀,၀၀၀)ေစလွှတ်ထားြပီး ြဖစ်ပါတယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ လက်ရိှမှာဆိုရင် (၃၂,၀၀၀) ကေနြပီးေတာ့ (၅၃,၀၀၀)အထိ ေရာက်ရိှေနြပီ ြဖစ်ပါတယ် ။ ထပ်မံလည်း ေစလွှတ်ဖို့ လိုအပ်ဦးမှာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒါ့ေြကာင့် ဆက်ေြပာရမယ်ဆိုရင် အေရးြကီးတာက တပ်ဖွဲ့၀င်အင်အား ထပ်မံေစလွှတ်ဖို့တင် မဟုတ်ပါဘူး ၊ ေအာင်ြမင်နိုင်မယ့် နည်းဗျူဟာကို ချမှတ်ဖို့လည်း လိုအပ်ပါတယ် ။ ဒီလို အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ေအာင်ြမင်ဖို့အတွက်ကေတာ့ ပါကစ္စတန်ဟာ အေရးြကီးတဲ့ အေြကာင်း ကဏ္ဍတစ်ခုြဖစ်ပါတယ် ။ ဒီေနရာမှာ ေအာင်ြမင်ေအာင် ဘယ်လိုလုပ်ရမယ် ဆိုတာကိုလည်း ကျွန်ေတာ် သိေနပါတယ် ။ကျွန်ေတာ့်အေနနဲ့ အားလံုးကို ကတိက၀တ်ြပုနိုင်တာကေတာ့ ပါကစ္စတန်ထဲကို ၀င်ေရာက်ြပီး တုိက်ခိုက်မယ်ဆိုတာကို လူသိရှင်ြကား အာမခံြပီးေတာ့ ေြပာြကားမှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာပါပဲ ။

အိုဘားမား ။ ဘယ်သူကမှ ပါကစ္စတန်ကို တိုက်ဖို့အတွက် မေြပာဘူးေလ ။ ဂျွန် ကျွန်ေတာ် ေြပာမှာကို လက်မခံဘူးဆိုလည်း ကျွန်ေတာ်တို့ ဆက်လက်ေဆွးေနွးလို့ရပါတယ် ။ တကယ်လို့ေပါ့ဗျာ၊ ကျွန်ေတာ်တို့ အေမရိကန်နိုင်ငံက အယ်ကိုင်ဒါတို့ ဘင်လာဒင်တို့လို ထိပ်တန်းပိုင်းက ေခါင်းေဆာင်ပိုင်းေတွ ကို ရှာေဖွေတွ့ရိှထားေပမယ့် ပါကစ္စတန်က အေရးတယူ ေဆာင်ရွက်တာမျိုး မရိှဘူးဆိုရင် ကျွန်ေတာ်ကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ကိုယ်တိုင် သွားေရာက်ရှင်းလင်းတိုက်ခိုက်ရမယ်လို့ ယူဆတယ် ။ ဒါကလည်း မှန်ကန်တဲ့ နည်းဗျူဟာပဲလို့ ကျွန်ေတာ် ထင်တယ်ဗျာ။ ဒါကမှန်ကန်တဲ့ Policy လို့ ကျွန်ေတာ် ယူဆတယ် ။

မှန်ပါတယ် ဂျွန်၊ ခင်ဗျားေြပာသလိုပဲ ၊ သမ္မတေတွဆိုတာ ဘာပဲေြပာေြပာ သတိနဲ့ ေြပာရမယ် ဆိုတာ ကျွန်ေတာ် လက်ခံပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် ခင်ဗျားကိုလဲြကည့်ပါဦး၊ အရင်တုန်းကေလ ေြမာက်ကိုရီးယားကို မျိုးြဖုတ်မယ်၊ ရှင်းထုတ်ပစ်မယ်လို့ ခင်ဗျား ေြကြငာခဲ့ဖူးတယ်ေလ ။ အီရန်ကိုလဲ ဗံုးြကဲ တုိက်ခိုက်မယ်ဆိုြပီးေတာ့လဲ ခဏခဏ ေြကွးေြကာ်ခဲ့ဖူးတယ် ။ ဒါဟာ ဘယ်ေလာက်ထိ လက်ခံနိုင်ဖွယ် ရိှတယ် မရိှဘူးဆိုတာု ခင်ဗျားသိ်ပါတယ် ။ ဒါကိုလည်း ခင်ဗျားက မှန်ကန်တဲ့ နည်းဗျူဟာလို့ ေြပာမှာလား။ ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်းေြပာတဲ့အထဲမှာ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်ေတွ ခက်ခဲတယ်လို့ ေြပာထားပါတယ် ။ ဒါ မှန်ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်တို့ အခုချိန်မှာ လွယ်ကူတဲ့ အေြခအေန အေနအထားမျိုးမှာ မရိှပါဘူး ။ အခုဆိုရင် ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ အေမရိကန်တပ်ဖွဲ့ေတွ နယ်စပ်ြဖတ်ေကျာ်ြပီးေတာ့ တိုက်ခိုက်ခံေနရတယ် ။ အဲ့ေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ ေရွးစရာလမ်းရိှတယ် ။ ဒါကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့ေတွကို ကာကွယ်ေရးသက်သက်ပဲ ခုခံကာကွယ်တဲ့ နည်းစနစ်ကို သံုးြပီးေတာ့ ရန်သူေတွ ြကိမ်ဖန်များစွာ ထပ်ခါထပ်ခါ တိုက်ခိုက်တာကို ခံေနဖုိ့ရယ်၊ ပါကစ္စတန်က ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်ဖို့ မလိုလားဘူးဆိုရင် ထိုင်ြကည့်ြပီးေတာ့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ တိုက်ခိုက်ခံေနရတာကို ခံယူေနဖို့ရယ်၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် ကျွန်ေတာ်တို့ ဆံုးြဖတ်ချက်ေတွ ြပင်ဆင်ြပီးချဖို့ လိုြပီေလ ။

ဒီမှာ ြပဿနာကေတာ့ ဂျွန်ေရ ၊ ကျွန်ေတာ်တို့ နှစ်ေပါင်း (၁၀)နှစ်ြကာေအာင် ခံယူထားတဲ့ နည်းဗျူဟာပဲ ။ ဥပမာေြပာရမယ်ဆိုရင် ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ သမ္မတ မူရှာရပ်ဖ်ကို လိုက်ေလျာြပီး၊ အေလှျာ့ေပးြပီး ေပါင်းခဲ့ရတယ်ေလ ။ အဲ့ဒီေတာ့ ဘာြဖစ်သွားသလဲဆိုေတာ့ ပါကစ္စတန်ြပည်သူေတွကေန ြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ မဟာမိတ်ြဖစ်ေနတာကေန ခွဲထွက်လာခဲ့ရတယ် ။ ဒါဘာေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့က ဒီမိုကေရစီကို ဆန့်ကျင်ေနလို့ပဲ ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ထားတဲ့ အေတွးအေခါ်က (၂၀)ရာစုနှစ် အေတွးအေခါ် ပံုစံမျိုးကေတာ့၊ ဟုတ်ကဲ့ ။ သူဟာ အာဏာရှင်တစ်ဦးေတာ့ ြဖစ်ပါလိမ့်မယ် ။ ဒါေပမယ့် ကျွန်ေတာ်တို့ဖက်မှာလိုက်ေနတဲ့ အာဏာရှင်ပဲဆိုတဲ့ (၂၀)ရာစု အေတွးအေခါ်ကို လက်ကိုင်စွဲေနြကတယ် ေလ။ အဲ့ဒီေတာ့ ရရိှလာတဲ့ ရလဒ်ကေတာ့ ပါကစ္စတန်မှာရိှေနတဲ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ တရား၀င် ရပ်တည်နိုင်မှု ဆံုးရံှုးသွားတယ် ။ ဒီမှာ ကျွန်ေတာ်တို့ ေဒါ်လာ(၁၀)ဘီလီယံ သံုးစွဲခဲ့တယ် ။ ဒါေပမယ့် ပါကစ္စတန်ေတွ ကေတာ့ အယ်ကိုင်ဒါေနာက်ကို လိုက်ြပီး မတိုက်ခိုက်ဘူး ။

အခုအချိန်မှာ အယ်ကိုင်ဒါ အဖွဲ့အစည်းဟာ ကျွန်ေတာ်တို့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ စြပီးတိုက်ပွဲ၀င်ကတည်းက ယခုအချိန်ထိ အင်အား အေတာင့်တင်းဆံုး ြဖစ်လာြကြပီ ။ ဒါေတွဟာ ကျွန်ေတာ် သမ္မတြဖစ်လာတဲ့အချိန်မှာ အကုန် ေြပာင်းလဲပစ်မှာပါ ။

မတ်ကိန်း ။ ကျွန်ေတာ်ထင်တာကေတာ့ ဆီနိတ်တာအိုဘားမားက ပါကစ္စတန်မှာ မူရှာရပ်ဖ် အာဏာရရိှလာချိန်မှာ ပါကစ္စတန်ြကီးဟာ ဆံုးရံှုးေနတယ်၊ ေအာင်ြမင်မှုမရိှတဲ့ တုိင်းြပည်ြကီးဆိုတာ သူသိပံု မရခဲ့ဘူးဗျ ။ အဲ့ဒီအချိန်တုန်းက ပါကစ္စတန်မှာ ရိှေနတဲ့သူအားလံုး ဒီအေြကာင်းကုိ သိြကတယ်။ ပါကစ္စတန်ဟာ ေအာင်ြမင်မှုမရိှတဲ့ တိုင်းြပည်ဆိုတာကို နားလည်ြကတယ်ေလ ။ အီရန်ကို ဗံုးြကဲမယ့် ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ် ရှင်းြပပါရေစ ။ ကျွန်ေတာ့်ရဲ့ မှတ်တမ်း၊ သမိုင်းကို ြပန်ေြပာြပမယ် ။ ၁၉၈၃ ခုနှစ်တုန်းက ကျွန်ေတာ်က အေမရိကန် ကွန်ဂရက်မှာ ကွန်ဂရက်မန်း အသစ်ေပါ့ဗျာ ။

အဲ့ဒီတုန်းကေတာ့ ကျွန်ေတာ် အြကည်ညိုဆံုး၊ အေလးစားရဆံုး၊ ယခုထိ အြကည်ညိုဆံုး၊ အေလးစားရဆံုး ပုဂ္ဂိုဟ်ကေတာ့ ေရာနယ်ရီဂျင်ပဲေလ ။ သူက လက်ဘနွန်ထဲကို အေမရိကန် မရိန်းတပ်ဖွဲ့ေတွေစလွှတ်ဖို့ ဆန္ဒရိှခဲ့တယ် ။ အဲ့ဒီလို အေြခအေနမျိုးကို ကျွန်ေတာ်ေတွ့ခဲ့တဲ့ အခါကျေတာ့ ကျွန်ေတာ်ထြပီးေတာ့ ကန့်ကွက်ခဲ့တယ် ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ မရိန်းတပ်ဖွဲ့၀င် (၃၀၀)၊(၄၀၀)ေလာက်နဲ့ ထူးြခားေအာင် မလုပ်နိုင်တဲ့ေနရာမှာ ြငိမ်းချမ်းေရးရေအာင် မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတာ ကျွန်ေတာ် သိခဲ့လိုပါပဲ ။ ကံဆိုးချင်ေတာ့ ကျွန်ေတာ်မှန်ခဲ့တယ်ဗျ။ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွရဲ့ ေနရာေတွကို ဗံုးြကဲတိုက်ခိုက်ခံရခဲ့တဲ့အတွက်ေြကာင့် ကျွန်ေတာ်တို့ မရိန်းတပ်ဖွဲ့၀င် (၃၀၀)ေလာက် အသက်ဆံုးရံှုး ခဲ့ရတယ် ။

ြပီးေတာ့လဲ ကျွန်ေတာ်တို့ ဆိုမားလီးယားမှာလည်း ြကံုခဲ့ရြပီးြပီ ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ပထမ ပင်လယ်ေကွ့စစ်ပွဲလဲ ြကံုေတွ့ခဲ့ရြပီးြပီ ။ ဒါေတွအားလံုး ကျွန်ေတာ် ေထာက်ခံခဲ့တာေလ ။ ကျွန်ေတာ်တို့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ေဘာ့စနီယားကို ၀င်ေရာက်ဖို့အတွက်ကိုလဲ ကျွန်ေတာ် ေထာက်ခံခဲ့တယ် ။ အဲ့အချိန်တုန်းက ကျွန်ေတာ်နဲ့ လက်တွဲြပီးလုပ်ခဲ့သူ ေတာ်ေတာ်များများ၊ ကွန်ဂရက်အဖွဲ့၀င် ေတာ်ေတာ်များများ ေဘာ့စနီးယာကို ၀င်ေရာက် တိုက်ခိုက်ဖို့ကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ြကတယ် ။ ကျွန်ေတာ်ကေတာ့ တိုက်ခိုက်ဖို့ ေထာက်ခံ ခဲ့တယ်ေလ ။ ဘာြဖစ်လို့လဲဆုိေတာ့ ဒါဟာ မှန်ကန်တဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုပဲ ။ လူေတွ အစုလိုက်၊ အြပံုလိုက် တိုက်ခိုက် ခံေနရတာေတွကို တားြမစ်ဖို့ တိုက်ခိုက်တဲ့အတွက်ေြကာင့် မှန်ကန််တယ်လို့ ယူဆလို့ ကျွန်ေတာ် ေထာက်ခံခဲ့တယ် ။

ြပီးေတာ့လဲ ဥေရာပတိုက်အတွင်းမှာ တည်ြငိမ်ဖို့အတွက် လိုအပ်တယ်ဆိုတာ ကျွန်ေတာ် လက်ခံယံုြကည်တဲ့အတွက် ေထာက်ခံခဲ့ပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ်ဟာ ေကာ်ဆိုဘိုမှာ ကျွန်ေတာ်တို့တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ လုပ်ခဲ့တာကိုလဲ ေထာက်ခံခဲ့တယ် ။ ဘာြဖစ်လို့လဲဆုိေတာ့ အဲ့ဒီမှာ လူမျိုးစု ရှင်းလင်းသုတ်သင်ေရးနဲ့ အစုလိုက် အြပံုလိုက် သတ်ြဖတ်မှုေတွြဖစ်ေပါ်ေနတယ်ဆိုတာ ေသချာခဲ့လို့ပဲ ။ ြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ့်မှာ သမိုင်းမှတ်တမ်းေတွ ရိှပါေသးတယ် ။ ဒါကေတာ့ ဆိုမားလီးယားမှာေရာက်ေနတဲ့ အေမရိကန်တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ကို ြငိမ်းချမ်းေရး ထိန်းသိမ်းေရးတပ်ဖဲွ့ကေနြပီးေတာ့ ြငိမ်းချမ်းေရးရယူေအာင် ေဆာင်ရွက်တဲ့ တပ်ဖွဲ့ေတွအြဖစ် ေြပာင်းလဲဖို့ကို ကျွန်ေတာ် ဆန့်ကျင် ကန့်ကွက်ခဲ့တယ် ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ ဒါကို ကျွန်ေတာ်တို့ လုပ်နိုင်မှာ မဟုတ်လို့ပါဘဲ ။ အဲ့ေတာ့ ကျွန်ေတာ့်ဆီမှာ ရှည်လျားတဲ့ သမိုင်းမှတ်တမ်းေတွ ရိှပါတယ် ။ ဒါကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ နိုင်ငံေတာ်ရဲ့ လံုြခံုေရးနဲ့ပတ်သက်လို့ရိှရင် ကျွန်ေတာ့်မှာ ေြမာက်များစွာေသာ ပါ၀င်ေဆာင်ရွက်မှုေတွ ရိှတယ်ဆိုတာ မှတ်တမ်းြကီးတစ်ခုအေနနဲ့ ရိှေနပါတယ် ။ ဒီလံုြခံုေရးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စရပ်ေတွဟာဆိုရင် သမ္မတတစ်ေယာက်အေနနဲ့ ချမှတ်ရမယ့် ြကီးမားတဲ့ ဆံုးြဖတ်ချက် ြဖစ်ေနလို့ပါပဲ ။

ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုရင် ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ငယ်ရွယ်ေသးတဲ့ အေမရိကန်လူမျိုး အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးေတွကို အန္တရာယ်ရိှတဲ့ေနရာကို ေစလွှတ်ရမှာမို့လို့ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒီမှာ ကျွန်ေတာ် ေြပာချင်တာကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ Wolfeboro ရဲ့ ြမို့ေတာ်ခန်းမတစ်ခုမှာ ေတွ့ဆံုပွဲတစ်ခု လုပ်ခဲ့တယ် ။ အဲ့ဒီမှာ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ထြပီး ဘာေြပာခဲ့သလဲဆိုေတာ့ “ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်းေရ၊ ကျွန်မကေတာ့ ရှင့်ကို ကျွန်မသားရဲ့ အမည်ပါတဲ့ ဂုဏ်ြပုဆွဲြကိုးကို ဆွဲေစချင်တယ်” ဆိုြပီးေတာ့ ေြပာခဲ့ပါတယ် ။ သူမ ေြပာတဲ့ သူ့မရဲ့သားဆိုတာကေတာ့ အသက်(၂၂)နှစ်အရွယ်ရိှတဲ့၊ ဘဂ္ဂဒက််မှာ တိုက်ပွဲ၀င်ရင်း ကျဆံုးခဲ့တဲ့ Matthew Stanley ဆိုတဲ့ ေကာင်ေလး ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒါကေတာ့ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်၊ ဩဂုတ်မှာ ြဖစ်ခဲ့တာေလ ။ ကျွန်ေတာ်ေြပာခဲ့ပါတယ် ၊ “ ဟုတ်ကဲ့ပါ၊ ဒီ ဂုဏ်ြပုဆွဲြကိုးကို ဂုဏ်ယူ၀ံ့ြကွားစွာနဲ့ ဆွဲပါ့မယ်လို့” ကျွန်ေတာ် ေြပာခဲ့တယ် ။ အဲ့ဒီမှာပဲ သူမ ဆက်ေြပာခဲ့တာက “ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်း၊ ကျွန်မကို ေကျးဇူးြပုြပီးလုပ်ေပးပါ ၊ ကျွန်မ ြဖစ်ချင်တာ တစ်ခုတည်းပါ၊ ဘာလဲဆိုေတာ့ အီရတ်မှာ ကျွန်မသား ေသဆံုးခဲ့ရတာဟာ အလကား အချည်းနှီး မြဖစ်ပါေစနဲ့” လို့ ေြပာခဲ့ပါတယ် ။

ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်မှာ ဆင်နွှဲေနတဲ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ စစ်ဆင်နွှဲမှုြကီး ေအာင်ြမင်ေနပါြပီ ။ ဘဂ္ဂဒက်မှာြပန်ြပီး တိုက်ပွဲ၀င်ဖို့အတွက် စာရင်း ြပန်လည်ေပးသွင်းေနြကသူေတွ ၊ ကျွန်ေတာ်မေန့က ေလဆိပ်မှာေတွ့ခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးရဲ့သားလို ပုဂ္ဂိုလ်ေတွ ၊ တိုက်ပွဲမှာ ကျဆံုးခဲ့သူေတွရဲ့ မိခင်ေတွရဲ့ ဆန္ဒကလဲ အီရတ်စစ်ပွဲြကီး ေအာင်ြမင်ဖို့ပါပဲ ။ သူတို့ ေြပာချင် ေနတာကလဲ ၊ ကျွန်မတို့ ဒီစစ်ပွဲမှာ မရံှုးနိမ့်ချင်ဘူးဆိုတဲ့ စကားတစ်ခွန်းပါပဲ ။ ကျွန်ေတာ်တို့ ၀င်ေရာက် ေဆွးေနွးေနရတဲ့ စစ်ပွဲ ၊ ကျွန်ေတာ်တို့ တပ်ဖွဲ့ြကီးေစလွှတ်ထားရတဲ့ေနရာ ၊ အဲ့မှာ သူတို့ရဲ့ အြပစ်မဟုတ်ဘဲ ရံှုးနိမ့်ခဲ့တယ်ဆိုရင် ဘယ်တပ်ဖွဲ့၊ ဘယ်စစ်တပ်ကမှ ဒီလို ခံစားမှုမျိုးကေနြပီးေတာ့ နလန်ထူနိုင်မှာ မဟုတ်ပါ ဘူး ။ ဒါမျိုးကို လက်ခံဖို့ ယံုြကည်ဖို့ဆိုတာကလည်း ေတာ်ေတာ်ေလး ခဲယဉ်းမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီေတာ့ ဒီစစ်ပွဲြကီးကို ကျွန်ေတာ်တို့ ေအာင်ြမင်ေအာင် လုပ်မှာပါ ။ ြပည်ေတာ်ကို ြပန်လာတဲ့အခါမှာ အရံှုးနဲ့ ြပန်လာမှာ မဟုတ်ပါဘူး ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ ဒီလိုရံှုးနိမ့်ခဲ့မယ်ဆိုရင် အီရတ်ကို ြပန်သွားရဦးမှာြဖစ်လို့ ြဖစ်ပါတယ် ။

အိုဘားမား ။ ဂျင်ေရ၊ ကျွန်ေတာ်တစ်ခုေလာက် ေြပာချင်ေသးတယ်၊ ကျွန်ေတာ့်ဆီမှာလည်း ဂုဏ်ြပု ဆွဲြကိုးတစ်ကံုးရိှတယ် ။ ဒါကေတာ့ Ryan David Jopeck ရဲ့ မိခင်ဆီက ရတာေလ ။ သူလည်းပဲ တိုက်ပွဲမှာ ကျဆံုးသွားတဲ့သူရဲ့ မိခင်ပါပဲ ။ သူြဖစ်ေစချင်တာကလဲ သူမခံစားသလိုမျိုး ၊ သူမ ြကံုေတွ့ ြဖတ်ေကျာ်ခဲ့ရတဲ့ ဒုက္ခလိုမျိုး အြခားဘယ်မိခင်ကိုမှ မြကံုေတွ့ေစချင်တာပါပဲ ။ အေမရိကန် တပ်ဖွဲ့၀င် တပ်သားတစ်ဦးမှ သူတို့ရဲ့ စစ်ဦးစီးချုပ်ကေန တာ၀န်ေတွကို ထမ်းေဆာင်ရင်းနဲ့ ေသဆံုးရလို့ အလကား ြဖစ်မသွားပါဘူး ။ သူတို့အားလံုး ရွပ်ရွပ်ချွန်ချွန်ထမ်းေဆာင်ခဲ့တဲ့ အားလံုးကိုလည်း ကျွန်ေတာ်တို့ ဂုဏ်ြပုပါတယ် ။

ကျွန်ေတာ်တို့ တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ရွပ်ရွပ်ချွန်ချွန် တိုက်ပွဲ၀င်ခဲ့ြကပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် အေရးြကီးတဲ့ ေမးခွန်း ကေတာ့ ေနာက်ြဖစ်လာမယ့် သမ္မတအသစ်ဟာ အေမရိကန်နိုင်ငံြကီးကို လံုြခံုေအာင် ထားနိုင်ဖို့အတွက် မှန်ကန်တဲ့ဆံုးြဖတ်ချက် ချနိုင်ရမှာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ ဒီလိုစစ်တပ်ေတွကို စစ်ေြမြပင်ကို ေစလွှတ်ြခင်းဟာ ေတာ်ေတာ်ေလးကို ေလးနက်ြပီးခက်ခဲတဲ့ ဆံုးြဖတ်ချက် ချရမှာမို့လို့ ြဖစ်ပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ် စြပီးေြပာခဲ့တာကလည်း အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ကျွန်ေတာ်တို့ အာရံုစူးစိုက်မှုေတွ မရိှေတာ့ဘူး ။ နိုင်းအလဲဗင်းကို ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့သူေတွ လူေတွဆီမှာ ထားတဲ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ အာရံုစူးစိုက်မှုေတွ မရိှေတာ့ဘူး ဆိုတာပါပဲ ။ ဒီလူေတွ အာဖဂန်နစ္စတန်ကေနြပီးေတာ့့ အခုအချိန်ထိ ဗီဒီယိုတိတ်ေတွ ပို့ေနတုန်းပဲ ြဖစ်ပါတယ် ။

ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်း၊ ဘယ်သူကမှ အီရတ်မှာ ရှုံးနိမ့်မယ့်အေြကာင်း မေြပာပါဘူး။ ဒါေပမယ့် ကျွန်ေတာ်ေြပာချင်တာကေတာ့ ဒီလို ဆံုးြဖတ်ချက် မမှန်ကန်တဲ့အတွက်ေြကာင့် ကျွန်ေတာ်တို့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ခက်ခဲမှုေတွ ြကံုေတွ့ေနရတယ်လို့ပဲ ေြပာခဲ့တာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ြပီးေတာ့ ခင်ဗျားက အြမဲတမ်း အာဖဂန်နစ္စတန်နဲ့ ပတ်သက်ြပီးေတာ့ စိတ်ပူပန်ေနတယ်၊ ဂရုတစိုက်ထားတယ်ဆိုတာ မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။ တစ်ခါတုန်းက ခင်ဗျား အီရတ်ေပါ်မှာ အာရံုစူစိုက်ေနချိန်မှာ ေြပာခဲ့တာက ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ေအာင်ြမင်နိုင်မယ်လို့ ခင်ဗျားေြပာခဲ့တယ် ။ ဒါေပမယ့် ခင်ဗျား ြပဿနာေတွကို မေကျာ်ြဖတ်နိုင်ေသးဘူး ။ ခင်ဗျား အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ အြကမ်းဖက်မှုေတွကေန မေကျာ် လွှားနိုင်ေသးဘူးေလ ။ ခင်ဗျား ဘင်လာဒင်ကို ေအာင်ြမင်ေအာင် မနှိမ်နင်းနိုင်ေသးဘူး။ ခင်ဗျား တာလီဘန်ကို မေချမှုန်းနိုင်ေသးဘူး ။ အဲ့ေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ ဒါေတွကို ြကည့်ရှု့ြပီးေတာ့ ေလးေလးနက်နက်နဲ့ တုန့်ြပန်ဖို့ သင့်ြပီလို့ ကျွန်ေတာ် ထင်ပါတယ် ။ ဒါကလည်း ကျွန်ေတာ် သမ္မြဖစ်လာတဲ့အချိန်မှာ ေဆာင်ရွက်မယ့် လုပ်ငန်းစဉ်ေတွပဲ ြဖစ်ပါတယ် ။

မတ်ကိန်း ။ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားက ဒီလိုမျိုး ပူပန်ေနတယ်ဆိုေတာ့ ခင်ဗျားတို့ေတွးမိမှာ ကေတာ့ သူ့ကို အာဖဂန်နစ္စတန်ကို သွားမှာပဲလို့ ၊ အထူးသြဖင့်ေပါ့ဗျာ ၊ သူဟာ ဆပ်ေကာ်မတီရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ြဖစ်ေနတဲ့အတွက်ေြကာင့် အာဖဂန်နစ္စတန်ကိုေတာ့ သူသွားလိမ့်မယ်လို့ ခင်ဗျားတို့ ထင်ြကမှာေလ ။ ဒါနဲ့ စကားစပ် ေြပာရမယ်ဆိုရင် ကျွန်ေတာ်က ဆပ်ေကာ်မတီရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌြဖစ်ခဲ့တုန်းက ဒီကိစ္စေတွကို ကျွန်ေတာ် ဆပ်ေကာ်မတီမှာ တင်ြပေဆွးေနွးခဲ့တယ်ေလ။

ြပီးေတာ့ အေရးြကီးတဲ့အချက်တစ်ချက်ကေတာ့ ကျွန်ေတာ် အာဖဂန်နစ္စတန်ကို သွားခဲ့တယ် ။ ကျွန်ေတာ် Waziristan ကိုလည်း ကျွန်ေတာ် သွားခဲ့တယ် ။ အဲ့ဒီ ေနရာေတွသွားခဲ့ြပီး ကျွန်ေတာ်တို့ဘက်က လုပ်ေပးရမယ့် လံုြခံုေရးနဲ့ပတ်သက်ြပီးေတာ့ လိုအပ်ချက်ေတွကို ေလ့လာခဲ့တယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ အဲ့ဒီေနရာေတွမှာ ဘာေတွလိုအပ်ေနသလဲဆိုတာကိုလဲ ကျွန်ေတာ် သိခဲ့ပါတယ်။ ဒီေတာ့ အေရးြကီးတဲ့အချက်က ကျွန်ေတာ်တို့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ေအာင်ပွဲရမှာပါ ။ ဒါေပမယ့် ဒီလို ေအာင်ပွဲရဖို့အတွက် နည်းဗျူဟာသစ် လိုအပ်တယ် ။ ေနာက် အေရးြကီးတဲ့တစ်ချက်ကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရတ်မှာ ရံှုးနိမ့်သွားမယ်ဆိုရင်၊ ဒါကလည်း Patraeus ကလည်း ေဟာကိန်းထုတ်ထားတယ်။ အကယ်၍ ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားရဲ့ တင်ြပချက်အတိုင်း တပ်ဖွဲ့၀င်ေတွ ဆုတ်ခွာဖို့အတွက် ရက်တစ်ခု သတ်မှတ်လိုက်မယ်ဆိုရင် အေမရိကန်အေနနဲ့ အီရတ်မှာ ရံှုးနိမ့်မှုနဲ့ ရင်ဆိုင်ရလိမ့်မယ်လို့ သူေြပာခဲ့ပါတယ်။ အကယ်၍သာ အီရတ်မှာ ကျွန်ေတာ်တို့ ရံှုးနိမ့်မှုနဲ့ ရင်ဆိုင်ရမယ်ဆိုရင် ဆက်စပ်ြပီးေတာ့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာလဲ ြကီးမားတဲ့ ဂရက်ရိုက်မှု ြဖစ်ေပါ်လာမှာြဖစ်တယ် ။ ေနာက်ြပီး ေဒသတွင်းမှာရိှတဲ့ အေမရိကန်နိုင်ငံရဲ့ လံုြခံုေရးအတွက်လဲ ေတာ်ေတာ်ေလးကို ထိခိုက်သွားမှာ ြဖစ်တယ် ။ ဒါေတွကို ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားကေတာ့ နားလည်ပံု မေပါ်ဘူး ။ အာဖဂန်နစ္စတန်နဲ့ အီရတ် ဆက်နွယ်မှုရိှတယ်ဆိုတာ သူကေတာ့ သေဘာေပါက်ပံု မရပါဘူး။

ေလဟ်ရာ ။ ခင်ဗျားတို့နှစ်ဦးစလံုးအတွက် ကျွန်ေတာ့်ဆီမှာ ေကာင်းတဲ့သတင်းေကာ၊ မေကာင်းတဲ့ သတင်းေကာ ရိှေနတယ် ။ ခင်ဗျားတို့နှစ်ေယာက်စလံုး အချိန်ေပါ်မှာေတာ့ သေရကျေနတယ် ။ ဒါလည်း အံ့ဩစရာပဲဗျ ။ ဒါေပမယ့် မေကာင်းတဲ့သတင်းကေတာ့ ကျွန်ေတာ်ေပးနိုင်တဲ့ (၅)မိနစ်တာ အချိန်က ြပီးသွားြပီ ။ အဲ့ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ ေရှ့ဆက်သွားြပီးေတာ့ အချိန်နဲ့ညိှြပီးေတာ့ ကစားသွားရမှာပဲ ။ ဒါေပမယ့် အချိန်ကေတာ့ ခင်ဗျားတို့နှစ်ဦးအတွက် အတူတူပါပဲ ။ အခု ဆက်ြပီးေတာ့ေမးခွန်းတစ်ခု ဆက်သွားြကရေအာင် ။ ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်း (၂)မိနစ် အချိန်ရမယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ ခင်ဗျားအေနနဲ့ အီရန်နိုင်ငံနဲ့ စပ်လျဉ်းြပီးေတာ့ အေမရိကန်နိုင်ငံအေပါ်မှာ ဘယ်လိုြခိမ်းေြခာက်မှုရိှေနတယ် ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ြပီး ခင်ဗျားရဲ့ သေဘာထားေြပာြပပါ ။

မတ်ကိန်း ။ ကျွန်ေတာ့်အေနနဲ့ အီရန်ရဲ့ ြခိမ်းေြခာက်မှုအေြကာင်းကို ေြပာရမယ်ဆိုရင်ေတာ့ အကယ်၍ အီရန်နိုင်ငံဟာ နယူးကလီးယားလက်နက်ကို ပိုင်ဆိုင်သွားနိုင်ြပီဆိုရင်ေတာ့ ဒါဟာ အစ္စေရးနိုင်ငံ ရပ်တည်မှုအတွက် ြခိမ်းေြခာက်မှု ြဖစ်လာမယ့်အြပင် ေဒသတွင်းမှာရိှတဲ့ အြခားနိုင်ငံေတွေပါ်မှာလည်း ြခိမ်းေြခာက်မှု ြဖစ်မှာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဘာ့ေြကာင့်လဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒီ ေဒသတွင်းမှာ ရိှေနတဲ့ နိုင်ငံေတွကလည်းပဲ နယူးကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ဖို့အတွက် မြဖစ်မေန လုပ်ေဆာင်သွားြကမှာ ြဖစ်လို့ြဖစ်ပါတယ် ။

ေနာက်တစ်ခုက ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ ဒုတိယအြကိမ်ေြမာက် Holocaust (ဂျာမန်ေတွက ဂျူးေတွကို အစုလိုက် အြပံုလိုက် သတ်ြဖတ်မှုမျိုး) မြဖစ်ေစလိုပါဘူး ။ အဲ့ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ်အချိန်အြကာြကီးကေနြပီးေတာ့ ြကာြမင့်စွာကာလကေန ကျွန်ေတာ်တင်ြပခဲ့တာကေတာ့ ဒီလိုတင်ြပမှုေတွလုပ်တယ်၊ အြခားနိုင်ငံက ေခါင်းေဆာင်ေတွနဲ့ ေဆွးေနွးမှုေတွလုပ်တာကေတာ့ ဒီမိုကေရစီနိုင်ငံေတွရဲ့ အဖွဲ့တစ်ခု League of Democracies တစ်ခု ဖွဲ့စည်းြပီးေတာ့ ညိှနိှုင်းေဆာင်ရွက်ြကဖို့ဆိုတာ ကျွန်ေတာ် ေဆွးေနွးခဲ့ပါတယ် ။ အခုအခါမှာဆိုရင် ရုရှားေတွဟာ ကုလသမဂ္ဂလံုြခံုေရးေကာင်စီအတွင်းမှာ အေရးပါတဲ့ ေဆာင်ရွက်မှု ေတွကို တားဆီးပိတ်ပင်ဖို့ ဆက်တုိက်လုပ်ေနတယ်၊ အဲ့ဒီအတွက်ေြကာင့်လည်း ကျွန်ေတာ့်အေနနဲ့ League of Democracies ဆိုြပီး တိုင်းြပည်ေတွ ၊ ြပည်သူေတွ ပူးေပါင်းြပီး တူညီတဲ့ အြမင်၊ တူညီတဲ့ တန်ဖိုးထားမှု ေတွ၊ တူညီတဲ့စိတ်ဓါတ်ေတွနဲ့ ေဆာင်ရွက်ြကဖို့အတွက် ကျွန်ေတာ် တင်ြပရြခင်း ြဖစ်ပါတယ် ။

ဒီနိုင်ငံေတွဟာဆုိရင် ကမ္ဘာြကီးရဲ့ စီးပွားေရးအပိုင်းမှာလည်း ေတာ်ေတာ်ေလး ဩဇာ လွှမ်းေနတဲ့ နိုင်ငံေတွ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒါေြကာင့်လည်း ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ အီရန်အေပါ်မှာ သိသာ ထင်ရှားတဲ့၊ သဘာ၀ကျမယ့်၊ ထိခိုက်မှုြဖစ်ေစမယ့် ပိတ်ဆို့အေရးယူမှုေတွ လုပ်နိုင်ြကမှာ ြဖစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလို လုပ်နိုင်ြခင်းအားြဖင့်လည်း အကျိုးရလဒ်ေတွ ရရိှနိုင်မှာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ယခုဆိုရင် အီရန် ြပည်သူေတွဟာ မေကာင်းတဲ့ မေကာင်းဆိုး၀ါးအစိုးရ ရိှေနပါတယ် ။ အဲ့ဒါေြကာင့် သူတို့ရဲ့ စီးပွားေရး ဟာလည်း မေကာင်းဘူးြဖစ်ေနပါတယ်။ သူတို့ေတွ ေရနံတင်ပို့နိုင်တဲ့ စွမ်းအင်ြကီးမားြပီးေတာ့ ေရနံ ကေန ၀င်ေငွေတွအများြကီးရေနေပမယ့် သူတို့ရဲ့ စီးပွားေရးဟာ ေြပလည်မှု မရိှပါဘူး ။ ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်ြခင်းအားြဖင့် ြပင်သစ်နိုင်ငံနဲ့၊ ြဗိတိန်နိုင်ငံနဲ့၊ ဂျာမန်နိုင်ငံနဲ့ ဒီလိုပဲ တစ်ကမ္ဘာလံုးမှာရိှတဲ့ ဒီမိုကေရစီ အင်အားြကီးနိုင်ငံေတွနဲ့ ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်လိုက်ရင် အီရန်နိုင်ငံရဲ့ ယခုလိုလုပ်ေဆာင်မှုေတွကို အကျိုးသက်ေရာက်မှုရိှေအာင် လုပ်ေဆာင်နိုင်ြကမှာ ြဖစ်ပါတယ်။

ဒီေနရာမှာေတာ့ သံသယမရိှစရာအချက်တစ်ခုက အီရန်ေတွဟာ နယူးကလီးယား လက်နက် ပိုင်ဆိုင် ဖို့အတွက် ဆက်လက်ေဆာင်ရွက်ေနတယ်ဆိုတာ သံသယ မရိှြကပါနဲ့ ။ ဒါဟာဆိုရင် ေဒသတွင်းမှာ ေကာ ၊ ကမ္ဘာတစ်ခုလံုးအတွက် ြခိမ်းေြခာက်မှုြကီး ြဖစ်ပါတယ်။ ဒီမှာ ဆက်ြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ် တင်ြပသွားချင်တာကေတာ့ အီရန်နိုင်ငံဟာ အီရတ်နိုင်ငံထဲကို အန္တရာယ်ရိှတဲ့ IED အိမ်တွင်း ေဖာက်ခွဲေရးပစ္စည်းေတွ (Improvised Explosive Device ) ေတွကို အီရတ်နိုင်ငံထဲ တင်ပို့ြပီးေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ အေမရိကန်တပ်သားေတွကို ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရိှေအာင်၊ ေသေြကေအာင် လုပ်ေနြက တာ ြဖစ်ပါတယ် ။ အီရန်နိုင်ငံထဲမှာ စနစ်တကျ သင်တန်းေပးြပီး အီရတ်ထဲကို ေစလွှတ်ထားတဲ့ အထူးအဖွဲ့အစည်းေတွ ရိှပါတယ် ။

အီရန်မှာဆိုရင် Republican Guard ဆိုတဲ့ အထူးတပ်ဖွဲ့ရိှပါတယ် ။ ဒီတပ်ဖွဲ့ကိုလည်း Senator Kyl အေနနဲ့ အြကမ်းဖက်မှုကိုိ အားေပးတဲ့ အဖွဲ့အြဖစ် သတ်မှတ် ခဲ့တယ် ။ ဒါကိုလည်း ဆီနိတ်တာ အိုဘားမားကေတာ့ ဒီလိုလုပ်ြခင်းဟာ အီရန်ေတွကိုပိုြပီး အားေပး အားေြမှာက်ရာ၊ လံှုေဆာ်ရာေရာက်တယ်လို့ သူက ေြပာခဲ့ပါတယ် ။ ဒီေတာ့ အင်မတန်မှ ြကီးကျယ် ြကီးမားတဲ့ ြခိမ်းေြခာက်မှုြကီး ရိှေနပါတယ် ။ ဒီြခိမ်းေြခာက်မှုြကီးဟာ နိုင်ငံတကာအတွက် ြကီးမားတဲ့ လံုြခံုေရး ြခိမ်းေြခာက်မှုြကီးြဖစ်ပါတယ် ။ ဒါကို ကျွန်ေတာ်တို့ တုန့်ြပန်ေဆာင်ရွက်နိုင်ြကပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့မိတ်ေဆွေတွ၊ ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ မဟာမိတ်ေတွနဲ့ ပူးေပါင်းြပီး ဒီြခိမ်းေြခာက်မှုြကီးကို ြမန်နိုင်သေလာက် ြမန်ြမန် ေလှျာ့ချြခင်း၊ ဖယ်ရှားြခင်း ြပုလုပ်နိုင်ြကမှာ ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒါေပမယ့် ဒီလူေတွ နယူးကလီးယားလက်နက် ရရိှသွားမယ်ဆိုရင် ြဖစ်ေပါ်လာမယ့် ရလဒ်ကုိေတာ့ သံသယ မ၀င်ြကပါနဲ့ ။

ေလဟ်ရာ ။ အီရန်နိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်ြပီး (၂)မိနစ်ေြပာပါ ဆီနိတ်တာအိုဘားမား ။

အိုဘားမား ။ ကျွန်ေတာ်အချက်အချို့ကို ြမန်ြမန်ေလး ြပင်ေြပာပါ့မယ် ။ ကျွန်ေတာ့်အေနနဲ့ အီရန်က Republican Guard ကို အြကမ်းဖက်အဖွဲ့စည်းအြဖစ်ပဲ ြမင်ပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ် အြမဲတမ်းလည်း ဒီလိုပဲ ေြပာခဲ့ပါတယ်် ။ ဒါေပမယ့် ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်း အခုေြပာေနတာကေတာ့ ဆီနိတ်လွှတ်ေတာ်အတွင်းမှာ အီရတ်ရဲ့ြပည်တွင်းစစ်ကို ပိုြပီးေတာ့ ချဲ့ထွင်ြပီးေတာ့ အီရန်ထိ တင်ြပေနတာကို ေြပာြခင်းြဖစ်ပါတယ် ။ ဒီေနရာမှာ ရီစရာေကာင်းတာကေတာ့ အီရန်နိုင်ငံကို မြကာေသးမီနှစ်များက အင်အားေကာင်းလာေအာင် လုပ်ေပးတာကေတာ့ အီရတ်စစ်ပွဲပဲ ြဖစ်ပါတယ်။

အီရတ်ဟာဆိုရင် အီရန်နိုင်ငံအတွက် ရန်သူြကီးပါပဲ ။ အီရန်ကို ဖယ်ရှားေပးလိုက်တယ်။ ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ အီရန်နိုင်ငံြကီး ဘယ်လို အင်အားြကီးထွား လာတယ်ဆိုတာ ေတွ့မှာပါ ။ သူတို့ရဲ့ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုေတွဟာလည်း ြကီးထွားလာပါတယ် ။ ဟစ်ဘိုလာကို ေထာက်ပံ့မှုေတွ ေပးေနတယ် ။ ဟာမက်ကို ေငွေြကးေထာက်ပံ့မှုေတွ လုပ်ေနတယ် ။ အရင်က နယူးကလီးယားေလာင်စာေတာင့် တစ်ခုမှ မရိှတာကေန အခုအချိန်မှာ နယူးကလီးယား လက်နက်ေတွထုတ်နိုင်မယ့် ေလာင်စာေတာင့် (၄၀၀၀) အထိ ရရိှလာြပီ ြဖစ်ပါတယ် ။ အဲ့ဒီေတာ့ သိသာထင်ရှားေနတာကေတာ့ လွန်ခဲ့တဲ့ (၈)နှစ်တာ ကာလအတွင်းက ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ ေပါ်လစီေတွ အလုပ်မြဖစ်ခဲ့ပါဘူး ။

ဒီေနရာမှာ ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်းေြပာတာ မှန်ပါတယ် ။ ကျွန်ေတာ်တို့ဟာ နယူးကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ထားတဲ့ အီရန်ကို လျစ်လှျူရှု့ထားလို့ မရပါဘူး ။ ဒါဟာ ေဒသတွင်း ပံုစံေြပာင်းလဲ သွားပါလိမ့်မယ် ။ ဒီလို ြဖစ်ေပါ်လာြခင်းဟာ ကျွန်ေတာ်တို့အတွက် သစ္စာရိှတဲ့၊ အားကိုးထိုက်တဲ့၊ မဟာမိတ်ြကီးြဖစ်တဲ့ အစ္စေရးနိုင်ငံကို တုိက်ရိုက်ြခိမ်းေြခာက်မှုမြဖစ်ပဲနဲ့ ေဒသအတွင်းမှာ လက်နက် အြပိုင်အဆိုင် တပ်ဆင်ြခင်း ြဖစ်ေပါ်လာေစမှာလည်း ြဖစ်ပါတယ် ။ ဒီေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့လုပ်ရမှာကေတာ့ ပိုြပီး ြပင်းထန်တဲ့ အြပစ်ေပးဒဏ်ခတ်မှုေတွ လုပ်ရမှာ ြဖစ်ပါတယ် ။

ကျွန်ေတာ် ဆီနိတ်တာ မတ်ကိန်းနဲ့ သေဘာထားချင်း မကိုက်ညီတာကေတာ့ ဒီလို ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ အေရးယူြခင်းကို ဒီမိုကေရစီနိုင်ငံ မဟုတ်ေသာ်လည်းပဲ အီရန်နိုင်ငံနဲ့ ကုန်သွယ်မှု ြကီးြကီးမားမားြပုလုပ်ေနတဲ့ ရုရှားနိုင်ငံတို့ ၊တရုတ်နိုင်ငံတို့ရဲ့ ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်မှု မရရိှဘဲ ေအာင်ြမင်စွာ ေဆာင်ရွက်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီနိုင်ငံေတွကလည်း ကုန်သွယ်မှု၊ ရင်းနှီးြမှပ်နှံမှုများစွာရိှေနေပမယ့် အီရန်နိုင်ငံ နယူးကလီးယား လက်နက်ပိုင်ဆိုင်လာမှာကိုေတာ့ မလိုလားြကပါဘူး ။ ဒါ့အြပင် ကျွန်ေတာ်တို့အေနနဲ့ အီရန်နုိင်ငံ အေပါ်မှာ ပိုမိုြပင်းထန်တဲ့ ပိတ်ဆို့အေရးယူမှုေတွ ြပုလုပ်ေနသလိုပဲ အီရန်နဲ့ တုိက်ရိုက်ဆက်ဆံေရး ေတွ ြပုလုပ်ြကဖို့လည်း လိုအပ်ပါတယ် ။ ဒါကေတာ့ ဆီနိတ်တာမတ်ကိန်းနဲ့ ကျွန်ေတာ့်ြကား ြခားနားမှု ြဖစ်ပါတယ် ။

ကျွန်ေတာ်ကေတာ့ ကျွန်ေတာ်တို့ ဒဏ်ခတ်ြခင်းြပုလုပ်ေနတဲ့ နိုင်ငံေတွ အေပါ်မှာ တိုက်ရိုက်ဆက်ဆံမှု မရိှခဲ့တာဟာ ဘယ်ေတာ့မှ အလုပ်မြဖစ်ခဲ့ပါဘူး ။ အီရန်နဲ့လည်း အလုပ်မြဖစ်ခဲ့ပါဘူး။ ေြမာက်ကိုရီးယားနဲ့လည်း အလုပ်မြဖစ်ခဲ့ပါဘူး။ ဒီထက် ပိုြပီးဆိုးတာက အီရန် ၊ ေြမာက်ကိုရီးယား နှစ်ခုစလံုးမှာ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့အေရးယူြခင်းမျိုးနဲ့ Isolate ြပုလုပ်လိုက် ြခင်းေြကာင့် သူတို့ နယူးကလီးယားလက်နက်ပိုင်ဆုိင်ဖို့အတွက် ြကိုးပမ်းမှုဟာ ပိုမိုြမင့်တက်လာတာ ကို ေတွ့ရပါတယ် ။ ဒါေတွအားလံုးဟာ ကျွန်ေတာ် သမ္မတြဖစ်လာတဲ့အချိန်မှာ အားလံုး ေြပာင်းလဲသွားမှာြဖစ်ပါတယ် ။